Πολλά και σημαντικά ευρήματα απέδωσαν οι ανασκαφικές εργασίες του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στη Μακεδονία κατά το 2013, όπως επιβεβαίωσαν οι επιστημονικές ανακοινώσεις των επικεφαλής καθηγητών – ανασκαφέων στο σχετικό ετήσιο Συνέδριο που οργάνωσε το ΑΠΘ.
Ιδιαιτέρως εντυπωσιακό εύρημα είναι ο μήκους 497 μέτρων και ύψους 3 μέτρων χτιστός ταφικός περίβολος στη θέση Καστά, στην αρχαία Αμφίπολη, γεγονός που ενίσχυσε την άποψη των αρχαιολόγων ότι πρόκειται για τον τάφο της Ρωξάνης, γυναίκας του Μ. Αλεξάνδρου και του γιου του Αλέξανδρου Δ’. Η υπεύθυνη της ανασκαφής, Κατερίνα Περιστέρη, επισήμανε ότι το σωζόμενο πάνω σε μεγάλο μαρμάρινο βάθρο γλυπτό του Λέοντος της Αμφίπολης υποδεικνύει την ύπαρξη στην περιοχή σημαντικών αρχαιοτήτων.
Μέχρι τώρα, έχουν ανασκαφεί 457 μέτρα του ταφικού περιβόλου, που χρονολογείται μετά το θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου, στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα, εποχή που στην Αμφίπολη συνέβησαν σοβαρά ιστορικά γεγονότα, συνδεδεμένα με σημαντικούς στρατιωτικούς του Μ. Αλεξάνδρου – διεκδικητές της εξουσίας. Λ.χ., το 311 π.Χ., ο Κάσσανδρος εξορίζει και θανατώνει τη νόμιμη σύζυγο του Αλεξάνδρου, Ρωξάνη, και το γιο του στρατηλάτη, Αλέξανδρο Δ’. Η κατασκευή του ταφικού περιβόλου έγινε μεταξύ του 320-300 π.Χ. πιθανά από τον αρχιτέκτονα Δεινοκράτη, με θασίτικο μάρμαρο. Για την τοποθέτηση των μαρμάρινων δόμων χρησιμοποιήθηκαν γερανοί από ξύλο, σίδηρο και μολύβι, όπως καταδεικνύουν ίχνη τους που αποκάλυψε η ανασκαφή.
Όπως εκτιμούν οι ερευνητές, το μέγεθος του περιβόλου οδηγεί στο συμπέρασμα ότι στο εσωτερικό του υπάρχουν σημαντικοί τάφοι και ότι ο περίβολος ήταν τα «θεμέλια» του τύμβου, στην κορυφή του οποίου ήταν τοποθετημένος ο Λέων της Αμφίπολης.
Οι ανασκαφές στη θέση Καστά θα συνεχιστούν την καλοκαιρινή περίοδο, με επιχορήγηση του ΥΠΠΟ ύψους 100.000 ευρώ.
Να σημειώσουμε ότι κατά την περσινή ανασκαφική περίοδο, με τη συνδρομή ιατρικών και φυσικοχημικών εξετάσεων, λήψη ψηφιακών φωτογραφιών με αξονικούς τομογράφους, ηλεκτρονικό μικροσκόπιο σάρωσης και φθορισμομετρία ακτίνων Χ, επανεξετάστηκαν τα 350 οστά και θραύσματα δύο σκελετών, τυλιγμένα με χρυσοπόρφυρο ύφασμα, που βρέθηκαν στο βασιλικό τάφο ΙΙ της Μεγάλης Τούμπας στη Βεργίνα (χρονολογείται στα 336 π.Χ.), ώστε να συναχθούν και ανθρωπολογικά πορίσματα.
Ο ένας σκελετός ήταν άνδρα ηλικίας 41-49 ετών, με χρόνιες παθήσεις. Ο σκελετός αυτός, ίσως, να είναι του Φιλίππου Β’. Ο άλλος σκελετός, γυναικείος, ηλικίας 30-34 ετών, δεν μπορεί να αποδοθεί ούτε στις Κλεοπάτρα και Μήδα (συζύγους του Φιλίππου Β’), ούτε στη σύζυγο του Φιλίππου Γ’ του Αρριδαίου. Έτσι ενισχύεται η άποψη ότι ίσως πρόκειται για άγνωστη Σκύθισσα ή για την Αυδάτα, γυναίκα του Φιλίππου Β’ από την Ιλλυρία.
