Tην άμεση ανάκληση της απόφασης του ΔΣ του Εθνικού Θεάτρου, να μετονομαστεί το ισόγειο του «Ρεξ» σε Σκηνή «Ελένη Παπαδάκη», ζητά η διοίκηση του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ). Τη σχετική απόφαση ανακοίνωσε ο Δημήτρης Λιγνάδης, καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού, σε προχτεσινή συνέντευξη Τύπου.
Η ανακοίνωση έχει ως εξής:
«Ερωτηματικά προκαλεί η απόφαση του Εθνικού Θεάτρου να ονομάσει μια από τις σκηνές του, που βρίσκεται στο κτίριό του στην οδό Πανεπιστημίου, σε σκηνή «Ελένη Παπαδάκη».
Γιατί το Εθνικό Θέατρο επιλέγει, ανάμεσα στους δεκάδες μεγάλους ηθοποιούς στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου την Ελένη Παπαδάκη, που παρότι ταλαντούχα καλλιτέχνιδα, αποτελεί έως τις μέρες μας μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα;
Προφανώς τα κριτήρια δεν είναι καλλιτεχνικά, αλλά πολιτικά. Μέσα από τη δραματική κατάληξη της Ελένης Παπαδάκη -που αποδεδειγμένα όχι μόνο δεν είχε την έγκριση του ΕΑΜ, αλλά ήταν εντελώς έξω από τις προθέσεις και την πολιτική του- επιδιώκει να συντηρεί και να αναπαράγει μια ζοφερή, δολοφονική εικόνα για το ΕΑΜ – ΕΛΑΣ, αντιστρέφοντας ολοσχερώς την πραγματικότητα.
Γιατί η πραγματικότητα είναι ότι μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ αμέτρητοι αγωνιστές έδωσαν με ανιδιοτέλεια και αυταπάρνηση την ψυχή και το αίμα τους, φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν, εκτελέστηκαν, για να απελευθερωθεί αυτός ο τόπος από τους φασίστες κατακτητές και τους εγχώριους συνεργάτες τους. Ανάμεσά τους πολλοί καλλιτέχνες και ηθοποιοί, όπως ο Αιμίλιος Βεάκης, ο Μάνος Κατράκης, ο Τζαβαλάς Καρούσος, η Ασπασία Παπαθανασίου, ο Μίμης Φωτόπουλος, η Ολυμπία Παπαδούκα, η Αλέκα Παΐζη, η Καλή Καλό και πολλοί άλλοι. Σ’ όλους αυτούς θα άξιζε πραγματικά μια επιβράβευση για το τεράστιο ψυχικό σθένος και το ηθικό μεγαλείο τους, κι ας μην, ποτέ στη ζωή τους, να επιζήτησαν τιμές.
Δεν το περιμένουμε βέβαια αυτό από την κυβέρνηση της ΝΔ και την προσκείμενή της διοίκηση του Εθνικού Θεάτρου, καθώς η πολιτική τους βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τα λαϊκά συμφέροντα που όλοι αυτοί οι καλλιτέχνες υπηρέτησαν. Απαιτούμε όμως να σταματήσουν να προκαλούν αμαυρώνοντας τη μνήμη όλων αυτών των λαϊκών αγωνιστών και μάλιστα στη σκηνή του Θεάτρου «Ρεξ», του θεάτρου – σημείου αναφοράς και συμβόλου για την αντιστασιακή δράση των ηθοποιών του ΕΑΜ και των εκατοντάδων καλλιτεχνών που συσπείρωνε στις γραμμές του.
Για τους παραπάνω λόγους απαιτούμε την άμεση ανάκληση της απαράδεκτης απόφασης του ΔΣ του Εθνικού Θεάτρου».
Με αφορμή αυτό το γεγονός, ανατρέχουμε πολύ συνοπτικά στα γεγονότα γύρω από την τραγική κατάληξη της ηθοποιού Ελένης Παπαδάκη. Λίγες μέρες μετά την Απελευθέρωση της Αθήνας, το 1944, το ΔΣ του ΣΕΗ αποφάσισε τη διαγραφή ορισμένων ηθοποιών με την κατηγορία της συνεργασίας με τον κατακτητή, ανάμεσα στους οποίους και της πρωταγωνίστριας του Εθνικού Θεάτρου Ελ. Παπαδάκη. Στις μέρες του Δεκέμβρη, η Ελ. Παπαδάκη συνελήφθη από τη Λαϊκή Πολιτοφυλακή Πατησίων – Γαλατσίου. Σε αντίθεση με τις εντολές που είχαν, το βράδυ της 21ης Δεκέμβρη η Ελένη Παπαδάκη δολοφονήθηκε από ομάδα, επικεφαλής της οποίας ήταν ο καπετάν Ορέστης. Όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια, ο Ορέστης ήταν πράκτορας της Intelligence Service, ενώ όλοι οι υπαίτιοι δικάστηκαν από Ανταρτοδικείο, οι οποίοι ομολόγησαν τη σχέση τους με τις βρετανικές αρχές, καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν δημόσια στην πλατεία Κολιάτσου. Ο Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, Νίκος Ζαχαριάδης, σημείωνε το 1945 ότι η δολοφονία της Ελ. Παπαδάκη δεν μπορεί να βρει δικαίωση και πρέπει να καταδικαστεί ανοιχτά. Η υπόθεση της Παπαδάκη εντάχθηκε από την εποχή εκείνη κιόλας στη φαρέτρα της αστικής προπαγάνδας, για ένταση του αντικομμουνισμού και της καταστολής.
Αναλυτικά για την υπόθεση της Ελ. Παπαδάκη, μπορεί να ανατρέξει κανείς στο άρθρο του Κ. Σκολαρίκου με τίτλο «Για τη δολοφονία της Ελένης Παπαδάκη» που δημοσιεύτηκε στον «Ριζοσπάστη» στις 18/12/2016.
