Βουτηγμένοι στο χάος οι τίτλοι ταινιών που κυκλοφορούν: «Το μικρό χάος» (πρόκειται περί μικρο-μεσαίου και προβληματικού) αλλά και το μεγάλο, τεράστιο «Χάος» των Ταβιάνι… Πρεμιέρες αρκετές, τίποτα το συγκλονιστικό, που θα βασανίζει το μυαλό μας καιρό μετά… Εξαιρείται το «Χάος»… κατά τ’ άλλα, βγαίνει απόψε στις αίθουσες η αμερικανο – βρετανική συμπαραγωγή «Ο Κος Χολμς» (Mr. Holmes – 2015) σε σκηνοθεσία Μπιλ Κόντον. Από το μυθιστόρημα του Αμερικανού Μιτς Κάλιν «A Slight Trick of the Mind», o σκηνοθέτης παρουσιάζει τον πραγματικό Χολμς, σε αντιπαράθεση μ’ εκείνον της φαντασίας του Δρ. Γουάτσον, που μετέτρεψε τις περιπέτειες του Χολμς σε μπεστ σέλερ. Το 1947, 93χρονος ο Σέρλοκ Χολμς, βρίσκεται αποτραβηγμένος στο παραθαλάσσιο σπίτι του, διανύοντας την τελευταία περίοδο της ζωής του φροντίζοντας τις μέλισσές του και αναζητώντας απαντήσεις στα μυστήρια της ζωής και της αγάπης. Γέρος με τις δυνάμεις του να τον εγκαταλείπουν, αναγκάζεται για πρώτη φορά να έρθει σε επαφή με τα συναισθήματά του. Μια διαφορετική ματιά, μέσα από μια φανταστική βιογραφία, που φαντάζεται τον ένοικο της οδού Μπέικερ, αριθμ. 221B άνθρωπο θρασύτατα διαστρεβλωμένο από τον ίδιο του το μύθο… (Δείτε εδώ το Trailer).
Βγαίνει επίσης μια ακόμα ταινία εποχής, καλογυρισμένη, με θεατρικότητα και καλές ερμηνείες. Ελάχιστα πρωτότυπη όμως σε ό,τι αφορά τη θεματική και την αναπαράσταση που βασίζεται σε σχέσεις αντιφατικότητας. Αγγλόφωνοι ηθοποιοί υποδύονται τους Γάλλους, τα γυρίσματα στην Αγγλία προσπαθούν να αναπαραγάγουν την αυθεντικότητα και τη δυναμική στις σχέσεις αισθητικής της Αυλής του Λουδοβίκου 14ου. «Ένα μικρό χάος» (A little chaos – 2014) ο τίτλος της ταινίας σε σκηνοθεσία Αλαν Ρίκμαν αφηγείται την ιστορία μιας γυναίκας ευγενούς στην ψυχή, έμπειρης και ικανής στο να φροντίζει τους κήπους που, εργαζόμενη πλάι στο φημισμένο αρχιτέκτονα, στην Αυλή του Βασιλιά Ηλιου στις Βερσαλίες, έρχεται αντιμέτωπη με την μικροπρεπή ευγένεια του αίματος. Στους ρόλους η Κέιτ Γουίνσλετ, ο Στάνλεϊ Τούτσι και ο Ματίας Σενέρτς. (Δείτε εδώ το Trailer).
Πρεμιέρα τέλος και για την αμερικάνικη, σοφιστικέ, σέξι και ρομαντική κομεντί του συρμού «Πώς να Κάνετε Ερωτα σαν Εγγλέζος» (How to Make Love Like an Englishman – 2014) του Τομ Βον, για την οποία φθάνει να αναφέρουμε τους πρωταγωνιστές της Πιρς Μπρόσναν, Σάλμα Χάγιεκ, Τζέσικα Αλμπα και Μάλκολμ ΜακΝτάουελ… (Δείτε εδώ το Trailer).
Κριτική: Τζία Γιοβάνη
Ο τίτλος της υποβλητικής και επιβλητικής ταινίας των Ταβιάνι βγαίνει από τα λεγόμενα του ίδιου του Πιραντέλο: Εγώ είμαι γιος του Χάους, όχι αλληγορικά αλλά κυριολεκτικά, γιατί γεννήθηκα σε μια περιοχή που το όνομά της έρχεται από το αρχαιοελληνικό Χάος.
Στη μαγική και μαγευτική ταινία «Χάος», η μυθοπλασία προστίθεται στη μυθοπλασία. Αν ο Πιραντέλο χρησιμοποιεί αντεστραμμένα κιάλια για να απομακρυνθεί από τα κοντινά του πράγματα, τη γη του, για να τα διηγηθεί με ειρωνική και γκροτέσκα διάθεση, η προσέγγιση Ταβιάνι έρχεται όσο πιο κοντά σε μια γη που δεν είναι δική τους, για να βρουν τις ιστορίες που να ταιριάζουν περισσότερο στο δικό τους φαντασιακό. Δημιουργείται έτσι μια σχέση διαλεκτική, ένα τραγούδι και μια αντίστιξη, ανάμεσα στις εικόνες του Πιραντέλο κι εκείνες των δύο Τοσκάνων αδελφών. Ο πρώτος, με τη μορφή του μαύρου κόρακα, μ’ ένα κουδουνάκι στο λαιμό του, πετά πάνω από τη Σικελία και ενοχλεί με το καμπανάκι του, την ακινησία αυτών των λαμπερών τοπίων. Οι δεύτεροι πατούν στη γη με τράβελινγκ και με πλάνα πολύ κοντινά στα πρόσωπα των χαρακτήρων, που ξεδιπλώνουν τις μνήμες τους.
Ο κόρακας παρατηρεί από ψηλά, ενώ χαμηλά, ο λόγος και η κινηματογραφική μηχανή μετατρέπουν την παρατήρησή του σε γεγονότα, συγκινήσεις και συναισθήματα. Για τους Ταβιάνι, όπως και για τον Πιραντέλο, τα πάντα είναι μύθος, ιστορίες για αφήγηση, εφεύρεση και παραπλάνηση…
Και εδώ εμφανίζεται το παρόν σε κάθε ταινία των Ταβιάνι «αφηγηματικό εγώ». Στο «Χάος», ταινία που αναπτύσσεται σε τέσσερα κύρια επεισόδια και έναν επίλογο, το νήμα που ενώνει τα επεισόδια μεταξύ τους είναι ο μαύρος κόρακας. Αναφέρουμε τους τίτλους των επεισοδίων: «Ο άλλος γιος», «Ο Φεγγαροχτυπημένος», «Το κιούπι», «Ανάπαυσιν αιωνίαν» και τέλος «Συνομιλία με τη μητέρα», ο τίτλος του επιλόγου. Στην ταινία υπάρχουν μεγάλες γυναικείες μορφές που αφηγούνται την ύπαρξή τους, ένα μείγμα της Ιστορίας, των συναισθημάτων, των αρχών που τις διέπουν και των δεισιδαιμονιών. Αφηγούνται ξανά και ξανά στα παιδιά και τους νέους, σε όσους θα τις ακολουθήσουν στο δύσκολο έργο της ζωής…
Αφηγείται η μητέρα στο πρώτο επεισόδιο, εκείνο του γιου που γεννήθηκε μέσα από το βιασμό της γυναίκας από ένα ληστή. Αφηγείται και η μητέρα του Πιραντέλο για την εξορία, το υποχρεωτικό ταξίδι, εκείνη τη μέρα κάτω από τον ήλιο, τη θάλασσα και το απρόσμενο μπάνιο, στο επεισόδιο του επίλογου. Μητέρες, γυναίκες που αφηγούνται… Εδώ ακριβώς επεμβαίνουν οι Ταβιάνι, σε αυτό τον ποταμό από λέξεις, που από στόμα σε στόμα φουσκώνει τη λαϊκή κουλτούρα…
Με τους: Ομέρο Αντονούτι, Μαργκαρίτα Λοτσάνο, Κλάουντιο Μπιγκάλι, Στάνκο Μολνάρ κ.ά.
Παραγωγή: Ιταλία (1984).
Ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Ματιέ Αμαλρίκ μεταφέρει στο σινεμά το ομότιτλο μυθιστόρημα του πολυγραφότατου Βέλγου, γεννήτορα του επιθεωρητή Μαιγκρέ, Ζορζ Σιμενόν, σε μια σύντομη, γοητευτική ταινία, για δύο εραστές, για ένα σεξουαλικό σκάνδαλο που εξελίσσεται σε φόνο και που μαζεύει τα – σαν από σπασμένο καθρέφτη – κομμάτια του, μέσα από την αστυνομική ανάκριση. Η ομιχλώδης αστυνομική ταινία, που σέβεται τις χοντρές γραμμές του συγγραφέα, επιφανειακά άνευρη, υποδόρια όμως πυκνή, σκληρή, παθιασμένη και κυρίως κρυπτογραφημένη, αρχίζει με ένα ζευγάρι εραστών που κάνουν έρωτα έντονο, με σπέρμα και αίμα, με πλάνα κοντινά και πολύ κοντινά, που σκοντάφτουν σε πρόσωπα, λεπτομέρειες και αντικείμενα, στο γαλάζιο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου, δίπλα στο σταθμό μιας μικρής επαρχιακής πόλης.
Βουτηγμένη στη σίγουρη, ψυχρή γοητεία του μπλε και της όχρας, η ταινία αποδεικνύεται κάτι περισσότερο από μια απλή άσκηση στυλ. Ο εραστής – στο ρόλο ο σκηνοθέτης Ματιέ Αμαλρίκ – αφηγείται την ιστορία που επικεντρώνεται στην ερωμένη του, που ήταν η γυναίκα της ζωής του, αυτή που του χάρισε την υπέρτατη σεξουαλική απόλαυση. Κι έρχεται ο ξαφνικός θάνατος του συζύγου της ερωμένης, για να γεννήσει την υποψία ότι ο θάνατος αυτός δεν ήταν φυσικός… Ο εραστής αφηγείται την ιστορία στο θεατή, ταυτόχρονα στους αστυνομικούς, στο δικαστικό… Ο Αμαλρίκ, με την ελεύθερη ιμπρεσιονιστική του σκηνοθεσία και το μοντάζ καλειδοσκοπίου, διακινδυνεύει να αποπροσανατολίσει το κοινό και τους θαυμαστές του Σιμενόν. Μετά συμβαίνει ακόμα ένα έγκλημα, που πυροδοτεί τη δικαστική μηχανή, που ξαναφέρνει στην επιφάνεια το παρελθόν, την αμαρτία, την αμφιβολία, την καχυποψία… Η δικαιοσύνη θυμίζει συνεδρία ψυχανάλυσης με τα έντονα φλας μπακ και τις εικόνες που επανέρχονται. Μοιάζει με τράπουλα που ανακατεύεται ξανά και ξανά. Τα κλειδιά της αφήγησης αντιθετικά και συμπληρωματικά, ενώ το όποιο «ουσιαστικό» κρύβεται στις βουβές συγκινήσεις, στις τύψεις για τον έρωτα, στον πόνο των ανθρώπων που φέρνουν οι ομολογίες και η σιωπή της μη διάψευσης. Είναι αυτή η παλέτα των ανεξιχνίαστων αισθήσεων, το στοιχείο στην ταινία που κατορθώνει να ξαφνιάζει…
Με τους: Ματιέ Αμαλρίκ, Στεφανί Κλεό, Λεά Ντρυκέρ κ.ά.
Παραγωγή: Γαλλία (2015).
Ο αθυρόστομος λούτρινος αρκούδος που βρίζει ασύστολα κι εκστομίζει ό,τι του περνά απ’ το μυαλό, επιστρέφει. Ο πυρήνας της Ιστορίας, που γύρω του κολλούν σαν αχιβάδες τα επεισόδια, γνωστός από τον πρώτο TED του 2012. Δυο φίλοι για όλη τη ζωή: Ο 35χρονος Μαρκ Γουόλμπεργκ και ο κολλητός του αρκούδος Τεντ. Εδώ, με επτά χρόνια απόσταση από το στόρι του πρώτου, ο Γουόλμπεργκ έχει χωρίσει (λόγω εγκυμοσύνης της Μίλα Κούνις) και ο Tεντ έχει παντρευτεί, αλλά αντιμετωπίζει συζυγικά προβλήματα που μόνο η έλευση ενός παιδιού θα μπορούσε να λύσει… Μόνο που, επειδή ο λούτρινος Τεντ δεν διαθέτει ένα σημαντικό, γι’ αυτή τη δουλειά, όργανο, το ζεύγος στρέφεται προς την υιοθεσία. Για το νόμο ο Τεντ είναι «αντικείμενο», δεν μπορεί να προβεί σε υιοθεσία. Ετσι ο αρκούδος φθάνει στα δικαστήρια – με μια νεαρή παθιασμένη με τα ανθρώπινα δικαιώματα νομικό – να παλέψει για το δικαίωμά του να είναι αυτός που είναι: ο Τεντ.
Το γεγονός πως ο Τεντ είναι λούτρινος προσφέρει ιδανική απενοχοποίηση σε μια ταινία αναιδή, αγενή και σε τελική ανάλυση βαρετή. Οι κάποιες ακραίες κωμικές καταστάσεις δεν αλλάζουν τη γενική εικόνα. Αστεϊσμοί χαμηλού επιπέδου με γέλια εκκωφαντικά, διάλογος ασυγκράτητος, εκνευριστικές ρατσιστικές κορόνες, συνθέτουν το κακό σίκουελ με τα μπαγιάτικα και σαθρά υλικά, το βασισμένο σε αυτό που λέμε χτυπήματα «κάτω από τη μέση»…
Με τους: Μαρκ Γουόλμπεργκ, Αμάντα Σέιφριντ, Μόργκαν Φρίμαν, Λίαμ Νίσον, κ.ά.
Παραγωγή: ΗΠΑ (2015).
