Σε ετοιμότητα να απαντήσουν με απεργιακό αγώνα στα σχέδια κυβέρνησης και κεφαλαίου για τον νέο γύρο της διαχρονικής επίθεσης στο Ασφαλιστικό βρίσκονται συνδικαλιστικές οργανώσεις σε όλη τη χώρα, προτάσσοντας τις εργατικές – λαϊκές ανάγκες σε αντιπαράθεση με την εντεινόμενη αντιλαϊκή επίθεση για τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων και την κλιμάκωση της καταστολής που τη συνοδεύει.
Τα δεκάδες συλλαλητήρια για την Κοινωνική Ασφάλιση που πραγματοποιήθηκαν στις 30 Νοέμβρη σε πόλεις όλης της χώρας έχουν δώσει τη σκυτάλη σε νέες πρωτοβουλίες συζήτησης με τους εργαζόμενους και οργάνωσης της απεργιακής τους απάντησης.
Γενικές Συνελεύσεις, συγκεντρώσεις σε χώρους δουλειάς, συσκέψεις με νέους εργαζόμενους, είναι μερικές από τις μορφές που αξιοποιούν Ομοσπονδίες, Εργατικά Κέντρα και Συνδικάτα, για να γίνει υπόθεση των ίδιων των εργαζομένων η κρίσιμη μάχη για την Ασφάλιση. Στο πλατύ άνοιγμα που σχεδιάζουν και υλοποιούν, μαζί με την ανάδειξη των συνολικότερων στόχων του κεφαλαίου μέσα από την παραπέρα ιδιωτικοποίηση της Ασφάλισης και τη μετατροπή της σε τζόγο, φωτίζουν πτυχές που αφορούν ιδιαίτερα τους κλάδους τους, αξιοποιούν την πείρα των εργαζομένων από την αντιασφαλιστική επίθεση, δίνουν έμφαση στα αιτήματα και τις διεκδικήσεις που προτάσσουν μπροστά στις μάχες του επόμενου διαστήματος.
Ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με συνδικαλιστές από 4 κλάδους, αποτυπώνοντας ορισμένες χαρακτηριστικές πλευρές αυτής της σημαντικής προσπάθειας.
Απέναντι σε παλιά και νέα χτυπήματα στα δικαιώματά μας
Απόφαση για απεργιακή απάντηση στα σχέδια κυβέρνησης και επιχειρηματιών για το Ασφαλιστικό έχει ήδη πάρει η Ομοσπονδία Εργαζομένων στο Φάρμακο (ΟΕΦΣΕΕ). Σε ανάλογη κατεύθυνση, απεργιακών αποφάσεων και προετοιμασίας της κινητοποίησης, κινούνται και τα σωματεία της δύναμής της.
«Στο επίκεντρο της συζήτησης που έχουμε ανοίξει με τους εργαζόμενους βρίσκεται ο χαρακτήρας της Κοινωνικής Ασφάλισης, ως μιας κατάκτησης που επέτρεπε στον εργαζόμενο να παίρνει πίσω ένα κομμάτι της κλεμμένης υπεραξίας, να έχει μια ασπίδα προστασίας από την εκμετάλλευση που υφίσταται και τις συνέπειές της», επισημαίνει η πρόεδρος της Ομοσπονδίας, Γιώτα Ταβουλάρη.
Την ίδια στιγμή που οι όροι δουλειάς και αμοιβής επιδεινώνονται, όπως εξηγεί, η επίθεση κυβερνήσεων και εργοδοσίας έχει αφήσει το αποτύπωμά της στα δικαιώματα και τις κατακτήσεις των εργαζομένων.
«Από το 2012 οι εργαζόμενοι του κλάδου έχουν εξαιρεθεί από τα Βαρέα. Μάλιστα, ένα από τα επιχειρήματα που χρησιμοποιήθηκε για να δικαιολογηθεί το μέτρο αυτό ήταν ότι η παραγωγή πλέον έχει εκσυγχρονιστεί, είναι πιο αυτοματοποιημένη, επομένως η ασφάλιση με Βαρύ ένσημο είναι πια περιττή. Ομως, οι αλλαγές στην παραγωγή δεν έχουν βελτιώσει τη θέση των εργαζομένων, αλλά έχουν αυξήσει την εντατικοποίηση, με τις συνέπειές της να αντανακλώνται σε εργατικά ατυχήματα και επαγγελματικές ασθένειες», υπογραμμίζει η πρόεδρος της Ομοσπονδίας.
| Τα μαζικά συλλαλητήρια για την Κοινωνική Ασφάλιση στις 30 Νοέμβρη έχουν δώσει τη σκυτάλη στην απεργιακή προετοιμασία των σωματείων |
Οι συνθήκες εντατικοποίησης αποτυπώνονται χαρακτηριστικά στο ζήτημα του ωραρίου: «Στην περίπτωση των φαρμακαποθηκών, οι εργοδότες επιδιώκουν να επιβάλουν τη λειτουργία το Σάββατο, δηλαδή για έξι μέρες τη βδομάδα. Στη βιομηχανία μετράμε περισσότερες νυχτερινές βάρδιες, στο όνομα της διεύρυνσης της παραγωγής. Το ωράριο αυτό επεκτείνεται σε πολύ περισσότερες, σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, εργαζόμενες γυναίκες. Αξίζει να σημειώσουμε ότι η νυχτερινή εργασία επιβάλλεται ακόμα κι όταν οι συμβάσεις που έχουν υπογράψει οι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες δεν την προβλέπουν αλλά κάνουν λόγο μόνο για πρωινή και απογευματινή βάρδια». Στο παραπάνω φόντο υπενθυμίζει πως για την Ομοσπονδία είναι μόνιμα ανοιχτό το μέτωπο της διεκδίκησης κλαδικής Συλλογικής Σύμβασης, ενώ οι «παγωμένοι» από το 2009 μισθοί έχουν ανάλογες επιπτώσεις στα ασφαλιστικά δικαιώματα.
Παράλληλα, οι εργαζόμενοι έχουν σημαντική πείρα από την εφαρμογή των αντιασφαλιστικών κατευθύνσεων, καθώς το επικουρικό ταμείο των φαρμακοϋπαλλήλων (ΤΕΑΥΦΕ) λειτουργεί εδώ και έξι χρόνια ως επαγγελματικό. «Από το 2013 που το Ταμείο λειτουργεί ως επαγγελματικό, η συνολική μείωση στις επικουρικές συντάξεις φτάνει περίπου στο 80%. Οι περικοπές δεν έχουν ολοκληρωθεί, αλλά συνεχίζονται στη βάση της αναλογιστικής μελέτης που προβλέπει μειώσεις μέχρι το 2022, χωρίς να μπορούν να αποκλειστούν νέες μειώσεις ή αυξήσεις στις εισφορές για τη συνέχεια. Ετσι, η επικουρική σύνταξη του Γενάρη καταβλήθηκε μειωμένη κατά άλλο ένα 10%», σημειώνει η Γ. Ταβουλάρη και προσθέτει: «Αντίστοιχα, το εφάπαξ καταβάλλεται μειωμένο κατά 64%, ενώ μια σειρά παροχές που δικαιούνταν οι εργαζόμενοι, όπως οι παιδικές κατασκηνώσεις και τα χαμηλότοκα δάνεια, καταργήθηκαν».
«Δικαιώματα και κατακτήσεις που μας έχει πάρει πίσω η αντεργατική επίθεση, είναι ανάγκη σήμερα να τα διεκδικήσουμε. Ο αγώνας για να υψώσουμε τείχος απέναντι στη νέα επίθεση στην Ασφάλιση είναι για εμάς αγώνας για την υπογραφή και εφαρμογή κλαδικής ΣΣΕ, για την επαναφορά και την επέκταση των ΒΑΕ, για το ωράριο», καταλήγει η Γ. Ταβουλάρη.
Οι εργαζόμενοι πληρώνουν ακριβά την «ευελιξία» και την «ανταποδοτική» λειτουργία
Οι επιπτώσεις της επίθεσης στην Ασφάλιση είναι στενά δεμένες με τις συνέπειες που έχει για τους εργαζόμενους η επέκταση των «ευέλικτων» εργασιακών σχέσεων, επισημαίνει ο Γιώργος Στεφανάκης, πρόεδρος του Συνδικάτου Εργαζομένων Επισιτισμού – Τουρισμού – Ξενοδοχείων Αττικής.
Σε έναν κλάδο στον οποίο κυριαρχεί ένα ολόκληρο «ψηφιδωτό» ελαστικών μορφών εργασίας, οι εργαζόμενοι γνωρίζουν από πρώτο χέρι τις συνέπειες της αντιασφαλιστικής επίθεσης που έχει ξεδιπλωθεί και των επόμενων βημάτων που σχεδιάζονται.
Το προηγούμενο διάστημα, το ζήτημα της Κοινωνικής Ασφάλισης βρέθηκε στην αιχμή της δράσης του Συνδικάτου. Ιδιαίτερο βάρος έχει δοθεί στη συζήτηση με νέους εργαζόμενους, που αποτελούν σημαντικό ποσοστό των εργαζομένων του κλάδου, προκειμένου να γνωρίζουν πώς κατακτήθηκαν και τι σημασία έχουν τα ασφαλιστικά δικαιώματα.
«Οσο ενισχύεται ο λεγόμενος «ανταποδοτικός» χαρακτήρας του ασφαλιστικού συστήματος, τόσο επιδεινώνεται η δική μας θέση. Τόσο πιο δύσκολα θα φτάσουν στη συνταξιοδότηση εργαζόμενοι που δουλεύουν λίγους μήνες το χρόνο ή λίγες μέρες το μήνα, που πασχίζουν να μαζέψουν 80, 90, 100 ένσημα ετησίως. Τόσο θα καθηλώνονται οι συντάξεις στα ψίχουλα της «εγγυημένης» σύνταξης των 380 ευρώ», σχολιάζει ο πρόεδρος του Συνδικάτου.
Ηδη οι ξενοδοχοϋπάλληλοι πληρώνουν ακριβά το τσεκούρωμα κατά 40% στο εφάπαξ και την κατάργηση της χορήγησής του με τη συμπλήρωση 20 ετών Ασφάλισης: «Ξέρουμε καλά ότι όταν ασπρίσουν τα μαλλιά δε βρίσκεις πια δουλειά, αφού γινόμαστε ανεπιθύμητοι για την τουριστική βιομηχανία. Η χορήγηση του εφάπαξ στην 20ετία έδινε μια ανάσα σε πάρα πολλούς συναδέλφους, ώστε να επιβιώσουν, ενώ χρηματοδοτούνταν εξολοκλήρου από τις δικές μας εισφορές. Παρ’ όλα αυτά, οι περικοπές περιλαμβάνονται στις αντιασφαλιστικές ανατροπές που κυβερνήσεις και εργοδοσία επιδιώκουν να παγιώσουν, ενώ ανοίγουν το δρόμο για τη νέα επίθεση».
Σημαντικό ζήτημα αποτελεί επίσης η εξαίρεση μιας σειράς ειδικοτήτων τα προηγούμενα χρόνια από τα ΒΑΕ, όπως των μαγείρων και των καμαριέρων. «Διεκδικούμε την επαναφορά των ΒΑΕ αλλά και την ένταξη πρόσθετων ειδικοτήτων σε αυτά, όπως των διανομέων που δουλεύουν σε επικίνδυνες συνθήκες και μετρούν πολλά και σοβαρά εργατικά «ατυχήματα»», τονίζει ο Γ. Στεφανάκης. Οπως εξηγεί, το νέο χτύπημα στην Ασφάλιση γίνεται διπλά και τριπλά βαρύ για τους εργαζόμενους που «στα 45 και στα 50 χρόνια δεν μπορούν να σταθούν στα πόδια τους από τη μέση και τα γόνατα», που αναγκάζονται να «διαλέξουν» ανάμεσα στη δουλειά σε εξοντωτικές συνθήκες, με τις επαγγελματικές ασθένειες να τους τσακίζουν, και στην ανεργία.
«Εχουμε ανοιχτό μέτωπο με όσους δείχνουν ως «λύση» στους εργαζόμενους τα επαγγελματικά ταμεία», σημειώνει ο Γ. Στεφανάκης, και επισημαίνει πως εκτός από την κυβέρνηση τις σχετικές προτάσεις ρίχνουν στο τραπέζι και οι δυνάμεις που πλειοψηφούν στην Ομοσπονδία Εργαζομένων Επισιτισμού – Τουρισμού (ΠΟΕΕΤ).
«Αυτοί που ανέβασαν τα όρια ηλικίας, που πέταξαν έξω από τα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα καμαριέρες, μάγειρες και μας ανάγκασαν να δουλεύουμε έως τα 67 στους ορόφους των ξενοδοχείων και στις κουζίνες, έρχονται να κάνουν το επόμενο βήμα», τονίζει ο Γ. Στεφανάκης και καταλήγει: «Να τους απαντήσουμε δυναμώνοντας τον αγώνα για να πάρουμε πίσω ό,τι μας έκλεψαν. Να διεκδικήσουμε όρια ηλικίας, συντάξεις και εφάπαξ, που να ανταποκρίνονται στις δικές μας ανάγκες. Να παλέψουμε για δημόσια, δωρεάν Κοινωνική Ασφάλιση για όλους».
Με όπλο το πλαίσιο πάλης πρέπει να σημάνει συναγερμός!
Με συνεχείς εξορμήσεις – συγκεντρώσεις σε χώρους δουλειάς, το Συνδικάτο Οικοδόμων Αθήνας δίνει τη μάχη της ενημέρωσης των εργαζομένων για τη νέα αντιασφαλιστική επίθεση, τον χαρακτήρα της, αλλά και το πλαίσιο πάλης που θέτει το ίδιο.
Στόχος της προσπάθειας αυτής, όπως τονίζει ο πρόεδρος του Συνδικάτου, Γιάννης Αναγνώστου, είναι να κινητοποιηθούν, να μπουν ενεργά στη μάχη όσο το δυνατόν περισσότεροι εργαζόμενοι. «Σ’ αυτό το πλαίσιο, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη με πρωτοβουλία του Συνδικάτου Οικοδόμων, μαζί με άλλα σωματεία στον κλάδο των Κατασκευών, που συνέβαλε στην αγωνιστική ετοιμότητα. Συζητήθηκε τι σημαίνει για τον κλάδο το «νέο Ασφαλιστικό», πώς φτάσαμε μέχρι εδώ, οι διεκδικήσεις, η πείρα, αλλά και οι κατακτήσεις του τελευταίου διαστήματος».
«Η αξιοποίηση της πείρας από πρόσφατους και παλαιότερους αγώνες βοηθά να αποκαλύπτεται ότι διαχρονικός στόχος του κεφαλαίου και του κράτους είναι να φύγει από πάνω τους το «βάρος» της Ασφάλισης και να ανοιχτούν νέα πεδία κερδοφορίας για τους επιχειρηματικούς ομίλους. Γι’ αυτό, όλοι οι νόμοι που φέρνουν οι κυβερνήσεις έχουν το ίδιο κάλυμμα: Γίνονται «για το καλό μας», για τη «βιωσιμότητα των Ταμείων», ό,τι ακριβώς λέει η εργοδοσία», σχολιάζει ο Γ. Αναγνώστου και συνεχίζει:
«Για παράδειγμα, στον κλάδο μας έλεγαν ότι το ένσημό μας ήταν ακριβό και ότι γι’ αυτό υπήρχε και μεγάλη ανασφάλιστη εργασία. Εδώ και χρόνια που το ένσημο έγινε φτηνό, η ανασφάλιστη εργασία εκτοξεύτηκε. Ταυτόχρονα, κανένα απολύτως μέτρο δεν πάρθηκε από καμιά κυβέρνηση για την ουσιαστική προστασία των ανέργων. Σε έναν κλάδο που οι ασφαλισμένοι το 2003 έφταναν τους 200.000 και σήμερα είναι μόλις 30.000, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι χιλιάδες συνάδελφοι αδυνατούν να συμπληρώσουν τα 4.500 οικοδομικά ένσημα που απαιτούνται για τη σύνταξη ή τα 3.600 και 1.000 την τελευταία 17ετία. Ταυτόχρονα, ανέβηκαν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 58 στα 60 έτη και στα 62 για τους ασφαλισμένους μετά το 1993. Μπορεί εύκολα κανείς να καταλάβει ότι οι αντιασφαλιστικές παρεμβάσεις βγήκαν κατευθείαν από τα συρτάρια του ΣΕΒ. Ακόμη και μια διάταξη σε πρόσφατο νομοσχέδιο που ψηφίστηκε δήθεν για να αντιμετωπιστεί το κλέψιμο ενσήμων – πρέπει οι εργαζόμενοι να είναι δηλωμένοι στο σύστημα «Εργάνη» από την προηγούμενη μέρα – είναι κενή περιεχομένου, λόγω της ανυπαρξίας ελέγχων από το ΣΕΠΕ και τον ΕΦΚΑ».
Στη βάση αυτή, το Συνδικάτο έχει επεξεργαστεί πλαίσιο πάλης όσον αφορά την Κοινωνική Ασφάλιση: «Διεκδικούμε την αναγνώριση και διανομή των «υπέρ αγνώστων» ενσήμων, συνταξιοδότηση με 4.050 ένσημα, επαναφορά των ορίων ηλικίας, επιδότηση ανεργίας στα 600 ευρώ και αναγνώριση όλου του χρόνου ανεργίας ως συντάξιμου, στελέχωση των ελεγκτικών υπηρεσιών του κράτους και εντατικοποίηση των ελέγχων για να διασφαλιστεί κάθε μέρα εργασίας και ένσημο, υπογραφή διακρατικών συμβάσεων με όσες χώρες δεν υπάρχει (π.χ. Αλβανία) με δυνατότητα μεταφοράς των ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων στις χώρες καταγωγής των συναδέλφων μεταναστών κ.ά. Με όπλο το πλαίσιο πάλης, πρέπει να σημάνει συναγερμός στον κλάδο, να μην περάσει η νέα αντιασφαλιστική επίθεση και να δημιουργήσουμε προϋποθέσεις για να περάσουμε στην αντεπίθεση».
Ο πρόεδρος του Συνδικάτου υπενθυμίζει τη θετική πείρα των τελευταίων δύο χρόνων με την υπογραφή Συλλογικών Συμβάσεων σε μεγάλα εργοτάξια της Αττικής με ουσιαστικές αυξήσεις σε μισθούς και μεροκάματα. «Ξέρουμε όμως πως τίποτα δεν είναι μόνιμο. Τίποτα δεν χαρίζεται, όλα κατακτιούνται μέσα από την ταξική πάλη, σε σύγκρουση με την εργοδοσία και τις εκάστοτε κυβερνήσεις, βάζοντας στο επίκεντρο τις σύγχρονες ανάγκες μας», καταλήγει.
Κόντρα στην παρέμβαση και την κάλπικη προπαγάνδα κυβέρνησης – εργοδοσίας
Σε ετοιμότητα να απαντήσει με κλαδική απεργία στο νέο αντιασφαλιστικό νομοσχέδιο που προωθεί η κυβέρνηση για λογαριασμό του κεφαλαίου βρίσκεται το Συνδικάτο Εργατοϋπαλλήλων Τηλεπικοινωνιών και Πληροφορικής (ΣΕΤΗΠ) Αττικής, όπως έχει ήδη αποφασίσει στη Γενική του Συνέλευση.
Πλευρές της παρέμβασης του Συνδικάτου, της αντιπαράθεσης με την κυβέρνηση αλλά και την εργοδοσία, μεταφέρει η Ολγα Κολιούση, γραμματέας του Συνδικάτου.
«Οι εργαζόμενοι στον κλάδο μας δεν γίνονται μόνο αποδέκτες της προπαγάνδας της κυβέρνησης που θέλει να μετατρέψει την Ασφάλιση σε ατομική υπόθεση και ευθύνη, διαφημίζοντας την «επιλογή» που υποτίθεται πως προσφέρουν τα επαγγελματικά ταμεία και η ιδιωτική Ασφάλιση. Ερχονται αντιμέτωποι και με μια αντίστοιχη παρέμβαση των εργοδοτών», επισημαίνει.
«Οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι του κλάδου συνάπτουν ιδιωτικά ασφαλιστήρια για τους εργαζόμενους, τα οποία περιλαμβάνουν κατά κύριο λόγο παροχές Υγείας», εξηγεί. Τα συμβόλαια αυτά προβάλλονται ως κομμάτι της «εταιρικής κοινωνικής ευθύνης» και αποτελούν μέρος της προσπάθειας κάθε εταιρείας να εμφανιστεί σαν μια «μεγάλη οικογένεια» που «ενδιαφέρεται» και «φροντίζει» τους εργαζόμενους. Παράλληλα, οι όμιλοι εκτιμούν το «κίνητρο» που προσφέρουν στους εργαζόμενους τέτοιες παροχές και την αύξηση της «δέσμευσής» τους στην επιχείρηση.
«Η δική μας παρέμβαση, η συζήτηση στους χώρους δουλειάς, οι αγωνιστικές πρωτοβουλίες που αναπτύσσονται γύρω από τη διεκδίκηση Συλλογικών Συμβάσεων, την ανάκληση απολύσεων, επιδιώκουμε να δίνει απάντηση σε όλους όσοι προσπαθούν να πείσουν τους εργαζόμενους να αναζητήσουν τη λύση όσον αφορά την ασφαλιστική τους κάλυψη στην «ιδιωτική πρωτοβουλία»», τονίζει η Ολγα Κολιούση και προσθέτει:
«Επιδιώκουμε η παρέμβασή μας να φέρνει στο επίκεντρο τη δυνατότητα να ικανοποιηθούν οι ανάγκες μας για δωρεάν Υγεία, αντί να εξαρτάται ο εργαζόμενος από την «παροχή» του «καλού εργοδότη». Για μείωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, αντί να δουλεύουμε μέχρι τα 67 μας χρόνια. Για μέτρα προστασίας στον χώρο δουλειάς, αντί να μετράμε συνεχώς «ατυχήματα» και επαγγελματικές ασθένειες. Δυνατότητα την πραγματοποίηση της οποίας εμποδίζει το κυνήγι του επιχειρηματικού κέρδους».
Οι «παροχές» που διαφημίζουν οι επιχειρήσεις δεν μπορούν άλλωστε να κρύψουν τη ζούγκλα που έχουν διαμορφώσει στον κλάδο οι «ευέλικτες» εργασιακές σχέσεις, η εντατικοποίηση, η έλλειψη μέτρων για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων.
Αποτέλεσμα της κατάστασης αυτής είναι και η αύξηση των εργατικών «ατυχημάτων» και επαγγελματικών ασθενειών, που όμως δεν αναγνωρίζονται ως τέτοιες. Χαρακτηριστικά παραδείγματα που κατήγγειλε πρόσφατα το Συνδικάτο, το «ατύχημα» κατά το οποίο τεχνικός του ΟΤΕ που δούλευε σε μονοπρόσωπο συνεργείο εντοπίστηκε αναίσθητος από περαστικούς, οι μυοσκελετικές παθήσεις που τσακίζουν τους εργαζόμενους στον κλάδο, αλλά και το γεγονός πως η εργοδοσία μοιράζει σαν καραμέλες ηρεμιστικά χάπια στους εργαζόμενους στα τηλεφωνικά κέντρα και όχι μόνο, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις κρίσεις πανικού που πολλαπλασιάζονται.
«Το επόμενο διάστημα το Συνδικάτο σχεδιάζει πρωτοβουλίες με επίκεντρο τα ζητήματα Υγείας και Ασφάλειας, με στόχο να αναδειχθεί περισσότερο η σημαντική αυτή πλευρά του αγώνα για την Κοινωνική Ασφάλιση», καταλήγει η Ολγα Κολιούση.
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
