«Η μπαλάντα του Ρίτσαρντ Τζούελ» / Richard Jewell / Κλιντ Ίστγουντ (2019)
Η φιλμογραφία του Κλιντ Ίστγουντ είναι σχεδόν πάντα «προκλητική», όχι μόνο λόγω της επιλογής των θεμάτων του, αλλά κυρίως λόγω του ότι έχει μια πολύ διεισδυτική ματιά στην αμερικανική κοινωνία. Στην ομώνυμη ταινία παρουσιάζει την αληθινή ιστορία του φύλακα Ρίτσαρντ Τζούελ, ο οποίος ανακάλυψε το βομβιστικό μηχανισμό στους Ολυμπιακούς Αγώνες στην Ατλάντα το 1996. Ο Ρίτσαρντ Τζούελ μέσα σε λίγες ώρες ηρωοποιείται, αλλά ταυτόχρονα συλλαμβάνεται ως ύποπτος της τοποθέτησης του εκρηκτικού μηχανισμού και ζει μια κόλαση μέχρι να αποδείξει την αθωότητά του, με τη βοήθεια του δικηγόρου του. Όλα αυτά γιατί «ταιριάζει» στο προφίλ του τρομοκράτη. Βρίσκεται αντιμέτωπος με όλο τον κρατικό μηχανισμό (FBI, GBI, APD) και παράλληλα «ξεσκίζεται» από τα αδηφάγα ΜΜΕ που μάχονται για τα πρωτοσέλιδα πέρα και πάνω από την αλήθεια. Η αμερικανική κοινωνία του θεάματος διψάει μεν για ήρωες, αλλά έχει την ίδια ακόρεστη δίψα και για τρομοκράτες. Ο τρομοκράτης πουλάει περισσότερο από τον ήρωα, έχει τη δύναμη να καθηλώνει τους Αμερικανούς πιο βαθιά στον καναπέ. Είναι εργαλείο χειραγώγησης. Ας μην ξεχνάμε ότι πάνω στην τρομο-λαγνεία στήθηκαν όλοι οι πρόσφατοι πόλεμοι των ΗΠΑ.
Ο Ίστγουντ θέλει να μας δείξει πως η αλήθεια πίσω από μεγάλα γεγονότα δεν είναι πάντα αυτή που μας σερβίρουν το κυρίαρχο σύστημα και οι μηχανισμοί του. Δεν παρουσιάζει τον Ρίτσαρντ Τζούελ σαν ήρωα. Αντίθετα, είναι απλώς ένας μέσος Αμερικανός πολίτης, που έχει διαπαιδαγωγηθεί με τις αρχές του νόμου και της τάξης της αμερικανικής κοινωνίας. Θεωρεί καθήκον του να προστατεύει τους άλλους, διασφαλίζοντας τα συμφέροντα της πατρίδας του, ζώντας, τελικά, μια άχαρη και αδιάφορη ζωή. Η ταινία αναλύει όλα τα χαρακτηριστικά πρότυπα μηχανισμών της αμερικανικής κοινωνίας: Αστυνομία και ΜΜΕ. Ο σκηνοθέτης δεν έχει πρόθεση να αθωώσει κανέναν. Στήνει τους χαρακτήρες του ολοκληρωμένα, με όλο τους το υπόβαθρο. Η σκηνοθεσία του είναι λιτή, χωρίς εξάρσεις. Οι ερμηνείες των πρωταγωνιστών είναι ανάλογες, καθώς έχουν επιλεγεί εξαιρετικά ονόματα για το καστ. Η Κάθι Μπέιτς είναι υποψήφια για Όσκαρ β’ γυναικείου ρόλου. Η ιστορία στηρίζεται στο άρθρο της Μαρί Μπρένερ στο «Vanity Fair», το 1997, με τίτλο «Αμερικάνικος εφιάλτης».
«Aga» / Μίλκο Λαζάροφ (2018)
Αχανής σιβηρική τούνδρα, μόνο λευκό απάτητο χιόνι, απέραντες σιωπές, επιβλητικά τοπία και γενικά ατελείωτα πλάνα. Μία ταινία – φόρος τιμής στον «Νανούκ του Βορρά» (εθνογραφικός κινηματογράφος του 1922). Παρακολουθούμε την καθημερινή ζωή δύο ηλικιωμένων, του Νανούκ και της Σέντνα, που ζουν σύμφωνα με τις παραδόσεις των προγόνων τους, χωρίς σύνδεση με τον υπόλοιπο κόσμο, εκτός από έναν νεαρό, τον Τσένα, που τους επισκέπτεται αραιά. Μια σκηνή από δέρματα είναι το σπίτι τους, κυνηγούν για να τραφούν και να επιβιώσουν. Η κόρη τους έχει φύγει χρόνια, προχωράει στην εποχή της, αλλά εκείνοι παραμένουν πιστοί στη ζωή που ήξεραν. Όταν η γυναίκα πεθαίνει, ο πατέρας ξεκινάει να αναζητήσει την κόρη του, σύμφωνα με την επιθυμία της γυναίκας του. Χαρακτηριστικός ποιητικός κινηματογράφος. Οι πρωταγωνιστές δεν μιλούν σχεδόν καθόλου, αλλά όταν μιλούν διηγούνται τα όνειρά τους. Πολύ απαιτητική παραγωγή, γυρισμένη στη Γιακουτία, σε πολύ αντίξοες συνθήκες. Προτείνεται για τους λάτρεις του είδους.
«Η αλήθεια» / La verite / Χιροκάζου Κόρε Έντα (2019)
Ο Κόρε Έντα περιστρέφεται άλλη μια φορά γύρω από το αγαπημένο του θέμα, τις οικογενειακές σχέσεις. Αυτήν τη φορά σε πιο κοντινά σε μας δεδομένα, δηλαδή με παραγωγή ευρωπαϊκών προδιαγραφών και πολύ δυνατά ονόματα στο καστ. Γαλλία, μια σταρ, ένα σύμβολο της υποκριτικής, η Φαμπιάν, την οποία υποδύεται η Κατρίν Ντενέβ, εκδίδει την αυτοβιογραφία της και ετοιμάζεται για τα γυρίσματα μιας ταινίας επιστημονικής φαντασίας με θέμα τη σχέση μάνας – κόρης. Ο Κόρε Έντα χρησιμοποιεί σαν σεναριακό τέχνασμα τα γυρίσματα της ταινίας για να «λύσει» τις τεταμένες σχέσεις μάνας – κόρης, αφού το θέμα της ταινίας αντικατοπτρίζει και τη δική τους σχέση και λειτουργεί ψυχαναλυτικά μεταξύ τους. Η αποστασιοποιημένη και κυνική σταρ, που προτιμούσε να είναι καλύτερη ηθοποιός παρά μητέρα, έχει αχίλλειο πτέρνα, είναι τρωτή. Αυτή είναι και η μόνη δυναμική της ταινίας. Ξεφεύγει πολύ από τους αριστουργηματικούς «Κλέφτες καταστημάτων», κάνει μια ταινία πολύ προσιτή στο ευρύ κοινό, σχεδόν κομεντί, και όχι τόσο βαθιά στα μηνύματά της. Ίσως να φταίει το ότι δεν μας αφορούν και τόσο πολύ τα υπαρξιακά ζητήματα των διασημοτήτων, αλλά περισσότερο οι καθημερινοί άνθρωποι και τα δικά τους προβλήματα.
«Το λουλούδι της ευτυχίας» / Little Joe / Τζέσικα Χάουσνερ
Υπνωτική και αλληγορική επιστημονική φαντασία. Η Άλις δουλεύει πάνω στην ανάπτυξη ενός γενετικά τροποποιημένου φυτού το οποίο έχει την ιδιότητα να κάνει τον κάτοχό του ευτυχισμένο, αφού επενεργεί στον εγκέφαλό του μέσω μιας ορμόνης, αρκεί αυτός να το φροντίζει τακτικά. Όπως διαπιστώνουμε, στην πορεία το φυτό (Little Joe) παράλληλα μεταλλάσσει και τη συνείδηση του κατόχου του. Στην ουσία μιλάμε για πλήρη ψυχρότητα σε ατμόσφαιρα, χώρους και ερμηνείες. Αποστείρωση εργαστηρίου είναι η αίσθηση που αποκομίζεις βγαίνοντας από την αίθουσα. Έντονα χρώματα, γραμμική σκηνοθεσία και ιδιόρρυθμη γιαπωνέζικη μουσική. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο.