Την ανάπτυξη του «Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων» (ΕΠΚΔ) ιεραρχούν ως πρώτη προτεραιότητα τα κράτη – μέλη της ΕΕ που αναλαμβάνουν διαδοχικά την προεδρία της, σε μια αντεργατική σκυταλοδρομία που επιβεβαιώνει πως σε κρίση και ανάπτυξη, από «νεοφιλελεύθερες» και σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις, ενιαία σε όλη την ΕΕ προωθείται η αντεργατική επίθεση για την ενίσχυση της κερδοφορίας και της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών μονοπωλίων.
Η «ανάπτυξη του ΕΠΚΔ» κατέχει περίοπτη θέση και στις προτεραιότητες της φινλανδικής προεδρίας που παρουσιάστηκαν προ ημερών, ενταγμένη στο ευρύτερο στόχο για «μια ανταγωνιστική και χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς ΕΕ», μέσω και της αξιολόγησης της «ανάγκης επικαιροποίησης της νομοθεσίας για την απασχόληση και για τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι νέες μορφές απασχόλησης», καθώς και «της αξιολόγησης των όρων και συνθηκών απασχόλησης των αποσπασμένων εργαζομένων στη χώρα όπου εργάζονται, μέσω της ενθάρρυνσης της κινητικότητας του εργατικού δυναμικού εντός της ΕΕ», όπως χαρακτηριστικά λέγεται στα σχετικά κείμενα.
Στο παραπάνω πλαίσιο, ιδιαίτερος ρόλος αποδίδεται στη δράση της νεοσύστατης Ευρωπαϊκής Αρχής Εργασίας (ELA), που συστήθηκε για να επιβλέπει την υλοποίηση του ΕΠΚΔ.
Θυμίζουμε πως ο «Πυλώνας» – ο οποίος παρουσιάζεται με τον απατηλό τίτλο περί «κοινωνικής διάστασης» της ΟΝΕ και κυρίως από την προηγούμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ επιχειρήθηκε να παρουσιαστεί ως εγγύηση τάχα των δικαιωμάτων των εργαζομένων – είναι ένας μηχανισμός εδραίωσης και εμβάθυνσης της αντεργατικής βαρβαρότητας σε όλη την ΕΕ, για την προώθηση νέων ανατροπών στην αγορά εργασίας, για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των μονοπωλίων της ΕΕ, όσο και για τη διαχείριση της φτώχειας, που μεγαλώνει σχετικά και απόλυτα, στο έδαφος της εργασιακής εκμετάλλευσης που μεγαλώνει, ώστε να εξασφαλίζεται η απαραίτητη για τους κεφαλαιοκράτες «κοινωνική συνοχή».
Τα παραπάνω προκύπτουν σαφέστατα και από τα 20 σημεία του.
Ορισμένα από τα πιο αποκαλυπτικά και επεξηγηματικά των προτεραιοτήτων και της φινλανδικής προεδρίας, για προσαρμογές για τους αποσπασμένους εργαζόμενους, για την κινητικότητα και για τα ασφαλιστικά συστήματα, είναι τα εξής:
Το σημείο 1 αναφέρεται στην «εκπαίδευση, κατάρτιση και διά βίου μάθηση», ως διαδικασία που θα «επιτρέψει» στον εργαζόμενο και στον άνεργο «να συμμετάσχει πλήρως στην κοινωνία και να διαχειριστεί με επιτυχία τις μεταβάσεις στην αγορά εργασίας». Η Κομισιόν, επεξηγώντας τις «μεταβάσεις», μιλά για «μεταβολές στο καθεστώς απασχόλησης, αλλαγή εργοδότη, είσοδο ή επιστροφή από διαλείμματα σταδιοδρομίας ή μετακίνηση μεταξύ απασχόλησης και αυτοαπασχόλησης». Αναφέρονται δηλαδή στο… «δικαίωμα» στη συνεχή εργασιακή περιπλάνηση, στη διαρκή εναλλαγή μεταξύ ανεργίας και δουλειάς, χωρίς εργασιακά δικαιώματα, με εκμάθηση «δεξιοτήτων» περιστασιακά χρήσιμων για τους εργοδότες.
Το σημείο 5 αναφέρεται στην «ασφαλή και ευπροσάρμοστη απασχόληση». Στο συνοδευτικό έγγραφο επισημαίνεται: «Ο Πυλώνας επιλαμβάνεται των προκλήσεων που θέτουν ο μεταβαλλόμενος εργασιακός κόσμος και οι νέες μορφές απασχόλησης, προάγοντας (…) την πολυμορφία των σχέσεων απασχόλησης (…) Ο Πυλώνας αναγνωρίζει την αναγκαία ευελιξία ώστε οι εργοδότες να προσαρμόζονται γρήγορα στις μεταβολές των οικονομικών συγκυριών». Επιβεβαιώνεται ότι ο «Πυλώνας» αποτελεί μηχανισμό για τη γενίκευση της δουλειάς – «λάστιχο», του πολύμορφου και «ευέλικτου» ξεζουμίσματος των εργαζομένων από την εργοδοσία, με βάση τις εκάστοτε «μεταβολές των οικονομικών συγκυριών».
Το σημείο 6 αναφέρεται στις αποδοχές των εργαζομένων: «Διασφαλίζονται επαρκείς ελάχιστοι μισθοί, κατά τρόπο που επιτρέπει την εκπλήρωση των αναγκών του εργαζόμενου και της οικογένειάς του με βάση τις εθνικές οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, ενώ παράλληλα διασφαλίζονται η πρόσβαση στην απασχόληση και η παροχή κινήτρων για την αναζήτηση εργασίας. Αποτρέπεται η φτώχεια των εργαζομένων». Ακόμα και αυτοί οι «ελάχιστοι μισθοί» – ψίχουλα διαμορφώνονται όχι με γνώμονα τις πραγματικές ανάγκες των εργαζομένων, οι οποίοι παράγουν όλο τον πλούτο, αλλά με βάση τις «εθνικές οικονομικές συνθήκες», δηλαδή με βάση την καπιταλιστική κερδοφορία, την ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου. Με άλλα λόγια, παρουσιάζεται ως… «διασφάλιση» των εργαζομένων ο ίδιος αντεργατικός μηχανισμός που βρίσκεται στο επίκεντρο και του άθλιου νόμου Βρούτση – Αχτσιόγλου για τον κατώτατο μισθό!
Στο σημείο 10, η Κομισιόν αναφέρει ότι «σύμφωνα με την αρχή της παράτασης του επαγγελματικού βίου, αναγνωρίζει την ανάγκη προσαρμογής του εργασιακού περιβάλλοντος, ώστε οι εργαζόμενοι να μπορούν να έχουν βιώσιμη και μεγαλύτερης διάρκειας επαγγελματική σταδιοδρομία. Ορισμένες προσαρμογές, όπως για παράδειγμα ο καλύτερος φωτισμός για την εκτέλεση εργασιών, μπορεί να είναι απαραίτητες λόγω της ηλικίας του εργαζόμενου. Επιπλέον, οι προσαρμογές, όπως οι πιο ευέλικτες ώρες εργασίας, μπορεί να είναι απαραίτητες για τη διατήρηση της υγείας και της ευημερίας των ηλικιωμένων εργαζομένων»! Ενώ με βάση τον πλούτο που παράγουν και τις αυξανόμενες παραγωγικές δυνατότητες, οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να δουλεύουν λιγότερο και να συνταξιοδοτούνται νωρίτερα, η ΕΕ μελετά για λογαριασμό του κεφαλαίου το πώς θα μπορούν να παραμένουν στην εργασία μέχρι τα βαθιά γεράματα!
Στο σημείο 15 επιβεβαιώνονται οι κατευθύνσεις της «Λευκής Βίβλου» της ΕΕ για τις συντάξεις, που ορίζουν ότι η σύνταξη αποτελεί ατομική υπόθεση και ευθύνη του κάθε εργαζόμενου και ότι το κράτος και οι εργοδότες πρέπει να απεμπλακούν από το ζήτημα αυτό. Γι’ αυτό, ο «Πυλώνας» αναφέρεται στο «δικαίωμα σύνταξης ανάλογης προς τις εισφορές» εργαζομένων και αυτοαπασχολούμενων. Για τον ίδιο λόγο, δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στα επαγγελματικά ταμεία και στην ιδιωτική Ασφάλιση, που αναβαθμίζονται διαρκώς σε βάρος των δημόσιων συνταξιοδοτικών συστημάτων.
Αυτά είναι ορισμένα μόνο από τα βασικά σημεία που αποτυπώνουν την «κανονικότητα» της ΕΕ σε ό,τι αφορά την εργασιακή ζούγκλα. Την επιστροφή σε αυτήν την «κανονικότητα» διαφήμισε όλο το προηγούμενο διάστημα η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, που παράλληλα προώθησε τις βασικές αυτές κατευθύνσεις, και πάνω σε αυτήν την αντιλαϊκή «παρακαταθήκη» έρχεται τώρα να χτίσει με μεγαλύτερη ακόμα φόρα η κυβέρνηση της ΝΔ.
