Σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ, ο Γ. Κατρούγκαλος άφησε να διαφανεί το πραγματικό περιεχόμενο της διαβούλευσης για τις ομαδικές απολύσεις
Μιλώντας τη Δευτέρα στην τηλεόραση της ΕΡΤ, ο Γ. Κατρούγκαλος είπε εν ολίγοις ότι το υπουργικό «βέτο», που τυπικά υφίσταται σήμερα στη διαδικασία της έγκρισης των ομαδικών απολύσεων, «πάει περίπατο», με το επιχείρημα ότι έτσι σκοπεύει η κυβέρνηση να διασώσει τα όρια των απολύσεων στα σημερινά επίπεδα και τη διαδικασία της διαβούλευσης.
Ας δούμε τι ακριβώς είπε ο υπουργός Εργασίας: «Εάν κρατήσουμε τις εγγυήσεις, εγώ δεν θα θεωρούσα σημαντικό πρόβλημα να μην είναι ο υπουργός Εργασίας, αλλά κάποιο άλλο όργανο, το οποίο βέβαια έχει κατοχύρωση αντικειμενικότητας, δημόσιο χαρακτήρα και να μπορεί να εκπληρώνει με ανάλογο τρόπο, αυτό που εκπληρώνει αυτήν τη στιγμή ο υπουργός».
Σε άλλο σημείο, ήταν πιο αναλυτικός: «(…) η τελική υπογραφή δεν είναι το σημαντικότερο θέμα (…) στις ομαδικές απολύσεις αμυνόμαστε και θα κρατήσουμε την προστασία εκεί που είναι (…) το ουσιαστικό θέμα είναι να κρατήσουμε τις ουσιαστικές εγγυήσεις ανέπαφες, το ποσοστό των εργαζομένων που θα απολυθεί, το ότι θα πρέπει να υπάρχει διαβούλευση. Λέω ότι η τελική υπογραφή δεν είναι το σημαντικότερο θέμα».
Οπως προκύπτει, η κυβέρνηση θεωρεί «διαδικαστικό» ζήτημα την κατάργηση της διοικητικής έγκρισης των ομαδικών απολύσεων από τον εκάστοτε υπουργό Εργασίας.
Η εκτίμησή της αυτή δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα, καθώς η αλλαγή του ρόλου του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας, που έγινε τον Γενάρη του 2014, κατέστησε ούτως ή άλλως διακοσμητικό το ρόλο του υπουργού Εργασίας, που καλείται απλά να επικυρώσει την πρόταση στην οποία καταλήγει το ΑΣΕ. Από αυτήν τη σκοπιά, η κατάργηση της «διοικητικής έγκρισης» στο νόμο για τις ομαδικές απολύσει, έχει εξελιχθεί σε διαδικαστικό ζήτημα.
Από τα λεγόμενα όμως του υπουργού Εργασίας, προκύπτει κάτι άλλο, πιο σημαντικό. Αποκαλύπτεται ότι στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με το κουαρτέτο, βρίσκεται η πλήρης απελευθέρωση του αριθμού των απολύσεων που μπορεί να κάνει μια επιχείρηση με βάση το νόμο και κατ’ αναλογία του προσωπικού που απασχολεί.
Θυμίζουμε ότι, με βάση τον νόμο που ισχύει σήμερα, ομαδικές απολύσεις θεωρούνται όσες γίνονται από επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερους από 20 εργαζόμενους, για λόγους που δεν αφορούν το πρόσωπο των απολυομένων. Σύμφωνα με το άρθρο 74 του Ν. 3863/2010, με το οποίο τροποποιήθηκαν οι προβλέψεις του νόμου 1387/1983, το όριο που οι απολύσεις θεωρούνται ομαδικές είναι:
α) Μέχρι 6 εργαζόμενους, προκειμένου για επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που στην αρχή του μήνα απασχολούν από 20 έως 150 εργαζόμενους.
β) Σε ποσοστό 5% του προσωπικού και μέχρι 30 εργαζόμενους για τις επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που απασχολούν περισσότερους από 150 εργαζόμενους.
Για απολύσεις πάνω από αυτά τα όρια, χρειάζεται η έγκριση του ΑΣΕ και (τυπικά) η διοικητική έγκριση του υπουργού Εργασίας. Οπως όμως προκύπτει τώρα, η κυβέρνηση συζητά την κατάργηση όλων αυτών των ορίων, ώστε η εργοδοσία να μπορεί να απολύει χωρίς κανέναν εμπόδιο όσους εργαζόμενους θέλει και όποτε θέλει, με μοναδική υποχρέωση να καταθέτει έναν καλά «αιτιολογημένο» φάκελο στο ΑΣΕ.
Επομένως, όπως όλα δείχνουν, οι παρεμβάσεις στο ζήτημα των ομαδικών απολύσεων δεν εστιάζονται τόσο στη (δεδομένη) κατάργηση του υπουργικού «βέτο», αλλά στην κατάργηση των επιμέρους ορίων για τις ομαδικές απολύσεις. Αυτός είναι, όπως όλα δείχνουν, ο βασικός λόγος για τον οποίο το ισχύον καθεστώς απασχόλησης στην Ελλάδα «παραμένει πολύ άκαμπτο, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τις ομαδικές απολύσεις», όπως σημειώνονταν σε παλιότερες εκθέσεις αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας από τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς.
Αυτή η «ακαμψία» είναι ο «κρίκος», που συνδέει τις προτάσεις των ιμπεριαλιστικών θεσμών του κουαρτέτου, τις δηλώσεις του Γ. Κατρούγκαλου και την πρόταση του γενικού εισαγγελέα προς το δικαστήριο της ΕΕ, στην υπόθεση των ομαδικών απολύσεων στα «Τσιμέντα Χαλκίδας».
Οπως φαίνεται και από το σημερινό δημοσίευμα του «Ριζοσπάστη», ο εισαγγελέας ελάχιστα ασχολήθηκε με το υπουργικό «βέτο», αλλά έριξε το βάρος να στηρίξει, από τη σκοπιά του κεφαλαίου και της νομοθεσίας της ΕΕ, την ανάγκη να αρθεί κάθε εμπόδιο στην ελεύθερη εγκατάσταση και λειτουργία των επιχειρήσεων στα κράτη – μέλη της ΕΕ.
