Η αναβάθμισή του από την προηγούμενη κυβέρνηση καθιστά διακοσμητική τη «διοικητική έγκριση» από τον υπουργό Εργασίας
Το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας αποτελείται από επτά τακτικά μέλη. Τα πέντε από αυτά διορίζονται από την κυβέρνηση και τα άλλα δύο εκπροσωπούν τις εργοδοτικές ενώσεις και τη ΓΣΕΕ, αντίστοιχα.
Η αναβάθμιση του ρόλου του ΑΣΕ, επί της ουσίας, απάλλαξε τον εκάστοτε υπουργό Εργασίας από το βραχνά της «διοικητικής έγκρισης» που έπρεπε να δίνει σε περίπτωση ομαδικών απολύσεων. Η «διοικητική έγκριση» διατηρείται τυπικά στη νομοθεσία, αλλά το βάρος πέφτει στη γνωμοδότηση του ΑΣΕ, για την οποία παίρνεται υπόψη ο φάκελος που καταθέτει ο εργοδότης.
Ετσι, για να εγκριθούν οι ομαδικές απολύσεις σε μια εταιρεία ή σε έναν όμιλο εταιρειών, αρκεί ο εργοδότης να καταθέσει έναν ολοκληρωμένο φάκελο, με τα στοιχεία που προβλέπει η σχετική οδηγία της ΕΕ (98/59). Σ’ αυτά περιλαμβάνονται: Στοιχεία για την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης κατά την τελευταία τριετία (ισολογισμοί, κατάσταση χρεών και δανείων, συμμετοχή σε επενδυτικά προγράμματα, φορολογική – ασφαλιστική ενημερότητα), για τη θέση της στην αγορά και τις προοπτικές βιωσιμότητας και ανταγωνιστικότητας που έχει.
Επίσης, αναλυτικά στοιχεία για τη στελέχωση της επιχείρησης και το κόστος εργασίας κατά την τελευταία τριετία, για τον αριθμό των εργαζομένων, την ειδικότητα και την οικογενειακή τους κατάσταση, το είδος της εργασιακής τους σχέσης με την εταιρεία.
Ο φάκελος θα πρέπει να περιέχει ακόμα «αιτιολόγηση της αναγκαιότητας των ομαδικών απολύσεων», με καταγραφή όλων των αντεργατικών μέτρων (εκ περιτροπής εργασία, δυσμενή μετατροπή συμβάσεων κ.ά.) που εξάντλησε η εργοδοσία πριν καταθέσει το αίτημα για ομαδικές απολύσεις, καθώς και την πρόβλεψη της εργοδοσίας για τις επιπτώσεις από την εφαρμογή των ομαδικών απολύσεων στη βιωσιμότητα της επιχείρησης και στις προοπτικές ανάπτυξης.
Σε ό,τι αφορά αυτή καθ’ αυτή τη λίστα με τις απολύσεις, θα πρέπει να περιλαμβάνει τον αριθμό των εργαζομένων ανά ειδικότητα που προτείνεται να απολυθούν, τα κριτήρια με τα οποία επιλέχτηκαν, το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής των ομαδικών απολύσεων, καθώς και «προτεινόμενα μέτρα άμβλυνσης των επιπτώσεων της απόλυσης», όπως: Προτεινόμενα ποσά για κάλυψη αυτασφάλισης, διαθέσιμα ποσά μέσω εταιρικής κοινωνικής ευθύνης για κατάρτιση και συμβουλευτική για επανένταξη στην αγορά εργασίας, ενέργειες για την αξιοποίηση ειδικών προγραμμάτων από τον ΟΑΕΔ, δυνατότητες, μέθοδοι και κριτήρια για την κατά προτεραιότητα επαναπρόσληψη των ομαδικώς απολυομένων.
Τέλος, στο φάκελο θα πρέπει να περιέχονται τα πρακτικά της διαβούλευσης που προηγήθηκε ανάμεσα στην εργοδοσία και τους εργαζόμενους.
Ενας τέτοιος πλήρης φάκελος αποτελεί το «διαβατήριο» για οποιαδήποτε επιχείρηση να πάρει την έγκριση του ΑΣΕ και να προχωρήσει σε ομαδικές απολύσεις. Είναι φανερό ότι με τέτοια «τεκμηρίωση» και με τη συντριπτική (αν όχι την καθολική) πλειοψηφία των μελών του ΑΣΕ να διορίζονται από την κυβέρνηση και τους εργοδότες, η τελική «διοικητική έγκριση» από την πλευρά του εκάστοτε υπουργού, όπως ισχύει ακόμα στο νόμο, καθίσταται διακοσμητική, πράγμα που αποδείχτηκε και στην περίπτωση των ομαδικών απολύσεων στην «Χαλυβουργία Ελλάδος».