Με πρόσφατο εκτενές θέμα (6 – 7/1/2018) ο «Ριζοσπάστης» παρουσίασε τις εκρηκτικές συνέπειες της «απελευθέρωσης» των αστικών συγκοινωνιών για τους εργαζόμενους σε αυτές και συνολικά για το λαό.
Από κινητοποίηση της Γραμματείας Αστικών Συγκοινωνιών του ΠΑΜΕ στο υπουργείο Μεταφορών
Δίνοντας συνέχεια, η εφημερίδα μας συζητά με τον Θανάση Οικονόμου, εκπρόσωπο της «Δημοκρατικής Αγωνιστικής Συνεργασίας» (ΔΑΣ) και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ομοσπονδίας Συνδικάτων Μεταφορών Ελλάδας (ΟΣΜΕ), για τις εξελίξεις στις αστικές συγκοινωνίες, την αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης προς όφελος του κεφαλαίου, την υπονομευτική δράση του εργοδοτικού – κυβερνητικού και, από την άλλη, για την παρέμβαση των ταξικών δυνάμεων που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ για την οργάνωση της πάλης των εργαζομένων.
Η αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ – συνέχεια των προηγούμενων κυβερνήσεων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ – επιδείνωσε παραπέρα την κατάσταση των εργαζομένων στις αστικές συγκοινωνίες, με οδυνηρές συνέπειες γενικότερα στη ζωή της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων.
Μεγάλες ελλείψεις κατά 30% σε οδηγούς και τεχνίτες, εντατικοποίηση της δουλειάς, μείωση αποδοχών 40% στους εργαζόμενους, έλλειψη των απαραίτητων ανταλλακτικών για την επισκευή και συντήρηση των οχημάτων, το 35% των λεωφορείων μένουν «παροπλισμένα» στα αμαξοστάσια, επικίνδυνοι δρόμοι, καταστροφή του οδοστρώματος ιδιαίτερα στις εργατικές γειτονιές, μείωση πυκνότητας των δρομολογίων, αυξήσεις στα εισιτήρια που εντείνουν παραπέρα τις δυσκολίες μετακίνησης για το λαό, έξαρση των ατυχημάτων στο δίκτυο των αστικών συγκοινωνιών.
Eurokinissi
Η κυβέρνηση κλιμακώνει την προπαγανδιστική εκστρατεία, με όχημα τη «δίκαιη ανάπτυξη», τη «μεταμνημονιακή εποχή», το «μικρότερο κακό», δίνει ψίχουλα στους πιο εξαθλιωμένους και υποσχέσεις για αύξηση του κατώτατου μισθού, καλλιεργεί προσδοκίες και αυταπάτες, αποπροσανατολίζει εργατικές – λαϊκές δυνάμεις. Η ίδια η ζωή βέβαια καθημερινά επιβεβαιώνει ότι η καπιταλιστική ανάπτυξη προϋποθέτει φτηνή εργατική δύναμη και τσακισμένα εργατικά δικαιώματα.
«Εργα και ημέρες» του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού
Ενεργό ρόλο στην προώθηση και την υλοποίηση της αντιλαϊκής πολιτικής έχουν οι δυνάμεις του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού (ΠΑΣΚΕ, ΔΑΚΕ, ΜΕΤΑ) σε ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ, ΕΚΑ, όπως και στα ίδια τα σωματεία του κλάδου και τους χώρους δουλειάς.
Οι δυνάμεις του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού στα σωματεία σε ΟΣΥ (Οδικές Συγκοινωνίες, λεωφορεία και τρόλεϊ) και ΣΤΑΣΥ (Σταθερές Συγκοινωνίες, μετρό, ηλεκτρικός και τραμ) μιλάνε «για συγκοινωνίες – κοινωνικό αγαθό», ενώ στην πράξη με τη συμβολή τους στηρίζουν τη στρατηγική του κεφαλαίου, τη λειτουργία των αστικών συγκοινωνιών με κριτήριο την καπιταλιστική κερδοφορία.
Τα παραδείγματα που μας αναφέρει ο Θ. Οικονόμου είναι χαρακτηριστικά:Η ρεφορμιστική γραμμή πάλης, η συνδικαλιστική πολυδιάσπαση – σήμερα υπάρχουν 13 σωματεία, 6 στην ΟΣΥ (Οδικές Συγκοινωνίες) και 7 στη ΣΤΑΣΥ – η καλλιέργεια του συντεχνιασμού στον κλάδο, οι ομαδικές μετατοπίσεις εργαζομένων από σωματείο σε σωματείο παραμονές των αρχαιρεσιών και άλλες προκλητικές, εκφυλιστικές ενέργειες του εργοδοτικού – κυβερνητικού συνδικαλισμού, συνθέτουν τη συμβολή αυτών των δυνάμεων στην προσπάθεια της κυβέρνησης και των άλλων κομμάτων του κεφαλαίου για τη χειραγώγηση του εργατικού κινήματος.
Η πρόταση της ΔΑΣ για συγκρότηση ενός σωματείου στη ΣΤΑΣΥ και ενός στην ΟΣΥ απορρίπτεται από τον εργοδοτικό – κυβερνητικό συνδικαλισμό.
Χαρακτηριστικά, στην Ενωση Εργαζομένων ΗΣΑΠ η θητεία του Διοικητικού Συμβουλίου έληξε τον Ιούνη του 2017, όμως η πλειοψηφία, αξιοποιώντας την πρόβλεψη του νέου καταστατικού για τριετή θητεία (από 2ετή), πήρε απόφαση για παράταση της θητείας και παρέπεμψε τη διενέργεια εκλογών στο απώτερο μέλλον με όριο ένα χρόνο. Την πρόταση αυτή καταψήφισε μόνο η ΔΑΣ, καθώς το υπάρχον ΔΣ της Ενωσης ψηφίστηκε για δύο χρόνια και η νέα διάταξη για 3ετή θητεία αφορά τα επόμενα ΔΣ. Ο λόγος βέβαια αυτής της μεθόδευσης με την παράταση ήταν πως θέλουν να κερδίσουν χρόνο, να αξιοποιήσουν τη δυνατότητα που δίνει το νέο καταστατικό για εγγραφή μελών και εκτός ΗΣΑΠ, να τραβήξουν εργαζόμενους – μέλη από άλλα σωματεία των αστικών συγκοινωνιών, προκειμένου με νόθες διαδικασίες στις προσεχείς εκλογές να καλύψουν τις απώλειες, να διατηρήσουν και να ενισχύσουν τις δυνάμεις τους.
Με την πολυδιάσπαση καλλιεργούν αντιπαλότητα και κατακερματισμό δυνάμεων. Για παράδειγμα, στο ίδιο πόστο, όπου δουλεύουν τρεις εργαζόμενοι, ο ένας να απεργεί γιατί ανήκει στο «Α» σωματείο, ο άλλος να κάνει στάση εργασίας γιατί είναι μέλος στο «Β» και ο τρίτος να δουλεύει γιατί είναι μέλος στο «Γ», διευκολύνοντας έτσι τους χειρισμούς της κυβέρνησης και του κεφαλαίου για την επιβολή της αντιλαϊκής πολιτικής σε βάρος συνολικά των εργαζομένων του κλάδου.
«Ντίλερ» των κερδών της εταιρείας…
Χαρακτηριστικό, επίσης, τονίζει ο Θ. Οικονόμου, για την προσπάθεια αυτών των δυνάμεων να υποβάλλουν στους εργαζόμενους να ταυτίζουν τα συμφέροντά τους με την εργοδοσία, είναι ότι στη ΣΤΑΣΥ το φθινόπωρο του 2016 δυνάμεις προσκείμενες στη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, δυνάμεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και του ΜΕΤΑ, ως πλειοψηφίες στα σωματεία, υπέγραψαν από κοινού Συλλογική Σύμβαση Εργασίας που συνδέει τμήμα των μισθολογικών αποδοχών των εργαζομένων με τα κέρδη της ΣΤΑΣΥ! Στις αρχές του 2017, μάλιστα, κήρυσσαν απεργίες αντιδρώντας στην παραχώρηση της εμπορικής εκμετάλλευσης χώρων της ΣΤΑΣΥ στον όμιλο ΟΑΣΑ (στον οποίο ανήκει), κρίνοντας ότι αυτό θα μειώσει τα έσοδα της ΣΤΑΣΥ!
Καλλιεργούν την επικίνδυνη αντίληψη του «κοινωνικού εταιρισμού», ότι τα συμφέροντα της επιχείρησης ταυτίζονται με τα συμφέροντα των εργαζομένων, προωθώντας μεταξύ άλλων τη σύνδεση των μισθών των εργαζομένων με την κερδοφορία της επιχείρησης των αστικών συγκοινωνιών!
Παράλληλα, αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες που στηρίζουν στην πράξη το χτύπημα των εργασιακών και ασφαλιστικών – συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων των εργαζομένων, λειτουργούν ως μεσάζοντες για τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, βρίσκοντας πελάτες τους εργαζόμενους του κλάδου. Οι δυνάμεις του κυβερνητικού και εργοδοτικού συνδικαλισμού στην ΟΣΥ παραμονές της πανελλαδικής πανεργατικής απεργίας στις 14 Δεκέμβρη, όργωσαν επί δέκα μέρες τους χώρους δουλειάς. Κάποια αμαξοστάσια τα επισκέφθηκαν μέχρι και τρεις φορές την ίδια μέρα. Ολο αυτόν τον κόπο δεν τον έκαναν για να προπαγανδίσουν την απεργία, αλλά για να πείσουν τους εργαζόμενους να κάνουν ομαδικά ασφαλιστήρια συμβόλαια σε ιδιωτική εταιρεία! Παραμονές πανεργατικής απεργίας! Αντίστοιχα, στην προώθηση ιδιωτικών ασφαλιστικών συμβολαίων προχωρούν τα σωματεία και στα μέσα σταθερής τροχιάς. Στην Ενωση Εργαζομένων ΗΣΑΠ έδειξαν τόση πρεμούρα για την προώθηση των αντεργατικών πολιτικών που θέλουν να κάνουν ιδιωτικό ασφαλιστήριο για περίπου ένα χρόνο, διάστημα που απαιτείται για την ίδρυση του επαγγελματικού ταμείου. Πριν από περίπου ενάμιση μήνα η διοίκηση του σωματείου κάλεσε τους εργαζόμενους να μιλήσουν δήθεν για τροποποίηση του καταστατικού. Αντί γι’ αυτό πλασαρίστηκε στους εργαζόμενους ασφαλιστικό συμβόλαιο ιδιωτικής εταιρείας. Παίζουν το παιχνίδι ΕΕ – κυβέρνησης – κεφαλαίου, που θέλουν να τελειώνουν με την Κοινωνική Ασφάλιση καθιστώντας την προσωπική υπόθεση του κάθε εργαζόμενου.
Σε ένα ακόμα παράδειγμα, το 2017 ο εργοδοτικός συνδικαλισμός στο Σωματείο Τεχνιτών ΟΑΣΑ – ΟΣΥ κατέθεσε μια πρωτοφανή πρόταση: Να αντιμετωπιστεί η έλλειψη ανταλλακτικών με την παραχώρηση του αποθεματικού του σωματείου στην ΟΣΥ προκειμένου αυτή να προβεί στην προμήθειά τους! Την πρόταση κατέθεσε η ΠΑΣΚΕ – «ΕΝΙΑΙΟ», η οποία απορρίφθηκε κατηγορηματικά από τον εκπρόσωπο της ΔΑΣ και η οποία τελικά δεν μπήκε σε ψηφοφορία.
Αλλα κατορθώματα των δυνάμεων αυτών είναι ότι στην ΟΣΥ οι ΠΑΣΚΕ και ΔΑΚΕ έχουν αποδεχθεί στην ισχύουσα ΣΣΕ την κατάργηση του σταθερού χρόνου εργασίας – έναντι πινακίου φακής – μέσω της «εργασιακής ετοιμότητας», δηλαδή της υποχρεωτικής υπερωρίας κατά τη διάρκεια της «κατσαρής» βάρδιας. Και στις δύο εταιρείες προωθούν την αντικατάσταση τμήματος των μισθών με κουπόνια σίτισης, καλλιεργώντας αντιλήψεις που συνηθίζουν τους εργαζόμενους στο χτύπημα των δικαιωμάτων και διασφαλίζοντας στην εργοδοσία ακόμα μεγαλύτερα προνόμια.
Οι ίδιες δυνάμεις στηρίζουν το ηλεκτρονικό εισιτήριο γιατί εκτιμούν πως η εφαρμογή του θα χτυπήσει την εισιτηριοδιαφυγή, αδιαφορώντας για τα αίτια που τη γεννούν, δηλαδή τις αντιλαϊκές πολιτικές που θρέφουν τη φτώχεια και την εξαθλίωση των λαϊκών οικογενειών.
Χαρακτηριστικά, ο πρόεδρος της Ενωσης Εργαζομένων ΗΛΠΑΠ τάχθηκε κατά της ελεύθερης μετακίνησης των συνταξιούχων συναδέλφων, προκειμένου να αυξηθούν τα κέρδη της επιχείρησης…
Συνέλευση και αρχαιρεσίες στο Συνδικάτο Εργαζομένων ΟΑΣΑ
Μπροστά είναι το επόμενο διάστημα η εκλογοαπολογιστική Γενική Συνέλευση του Συνδικάτου Εργαζομένων ΟΑΣΑ στις 20 Φλεβάρη και οι αρχαιρεσίες του στις 14 και 15 Μάρτη.
Ενόψει της συνέλευσης και των αρχαιρεσιών:
— Η ΠΑΣΚΕ παρουσιάζεται ως παραδοσιακός εκπρόσωπος του κεφαλαίου, με ισχυρούς δεσμούς με τους μηχανισμούς του αστικού κράτους για τη χειραγώγηση των εργαζομένων. Παρά τη διαρροή που έχει προς το ΜΕΤΑ εξακολουθεί να κρατά δυνάμεις στο συνδικάτο, επιδιώκοντας την επανασυσπείρωση εργαζομένων στο ΠΑΣΟΚ.
— Η ΔΑΚΕ επιδιώκει την αναβάθμιση του ρόλου της για την προώθηση των συμφερόντων του κεφαλαίου και ταυτόχρονα σπέρνει αυταπάτες, αξιοποιώντας το ενδεχόμενο εκλογικής νίκης της ΝΔ, ότι δήθεν οι εργαζόμενοι θα πάρουν πίσω ορισμένα από αυτά που έχασαν.
— Το ΜΕΤΑ αποτελείται βασικά από «μεταλλαγμένους» συνδικαλιστές της ΠΑΣΚΕ που μετά την εκλογική απώλεια του ΠΑΣΟΚ, με την ανοδική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ εντάχθηκαν στη συνδικαλιστική του παράταξη.
— Χωρίς να σταματάει ο μεταξύ τους ανταγωνισμός, ΠΑΣΚΕ, ΔΑΚΕ, ΜΕΤΑ, όπως έκαναν πάντα, θα αξιοποιήσουν τους μηχανισμούς που ελέγχουν για να εκβιάσουν εργαζόμενους και να τους κρατήσουν εγκλωβισμένους. Ενιαία επιτίθενται στις ταξικές δυνάμεις που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ.
— Οι χρυσαυγίτες, τα μαντρόσκυλα του κεφαλαίου – πατριδοκάπηλοι, σπέρνουν τον εθνικισμό, τον αλυτρωτισμό, το ρατσισμό και με την προβιά του χαμαιλέοντα παρουσιάζονται ως η μόνη «ανεξάρτητη» δύναμη δράσης στον κλάδο, ενώ είναι ψυχροί εκτελεστές της βρώμικης δουλειάς για την προώθηση των συμφερόντων της μεγαλοεργοδοσίας.
Σε αποφασιστική ενίσχυσή της καλεί η ΔΑΣ
Στον αντίποδα αυτής της συνδικαλιστικής σαπίλας στέκονται οι εργαζόμενοι, οι δυνάμεις που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ.
Η ΔΑΣ μαζί με τους εργαζόμενους του κλάδου, σε κρίσιμες φάσεις της ταξικής πάλης, ξεπέρασαν τις συμβιβασμένες δυνάμεις του εργοδοτικού – κυβερνητικού συνδικαλισμού. Πρωτοστάτησε στη δημιουργία Επιτροπών Αγώνα, οργάνωσε την ταξική πάλη στα αμαξοστάσια, σε όλους τους χώρους δουλειάς, κόντρα στον απεργοσπαστικό μηχανισμό κυβέρνησης – εργοδοσίας – εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού.
Με την καθοριστική συμβολή των ταξικών δυνάμεων, σε μια σειρά από πανεργατικές απεργίες που ο εργοδοτικός και κυβερνητικός συνδικαλισμός αρνήθηκε να πάρει απόφαση για συμμετοχή, εκατοντάδες εργαζόμενοι του κλάδου ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του ΠΑΜΕ και κατέβηκαν σε απεργία. Κάτω από αυτήν την πίεση, οι ίδιοι εργοδοτικοί – κυβερνητικοί συνδικαλιστές που καταψήφιζαν με μένος την πρόταση για απεργία στις 12 Γενάρη στο ΕΚΑ, αναγκάστηκαν να πάρουν απόφαση για απεργία στις συγκοινωνίες στις 15 του μήνα.
Μεταξύ των αγωνιστικών πρωτοβουλιών των ταξικών δυνάμεων περιλαμβάνονται παρεμβάσεις στο υπουργείο Μεταφορών για τα προβλήματα στις αστικές συγκοινωνίες και τις επιπτώσεις τους στους εργαζόμενους και στο λαό που τις χρησιμοποιούν, κοινές αγωνιστικές δράσεις με Λαϊκές Επιτροπές, σωματεία από άλλους κλάδους και ανέργους για κρίσιμα ζητήματα, όπως αυτά των εισιτηρίων και της βελτίωσης του δικτύου με κριτήριο τις λαϊκές ανάγκες.
Ο αγωνιστικός συνδυασμός της ΔΑΣ στο Συνδικάτο Εργαζομένων ΟΑΣΑ απευθύνεται στους εργαζόμενους και τους καλεί να συμμετέχουν μαζικά, μαχητικά στην οργάνωση της πάλης του κλάδου, με διεκδικητικό πλαίσιο τις πραγματικές ανάγκες της εργατικής τάξης, σε συνδυασμό με τη μάχη των αρχαιρεσιών στο Συνδικάτο, ενισχύοντας τις ταξικές δυνάμεις. Καλεί σε κλιμάκωση της πάλης με γραμμή ρήξης και ανατροπής της αντιλαϊκής πολιτικής, απέναντι στο κεφάλαιο, στην κυβέρνηση, στην ΕΕ, στα μονοπώλια, στους εκπροσώπους τους στο εργατικό κίνημα.
Στο επίκεντρο της δράσης οι ταξικές δυνάμεις θέτουν τις εξής διεκδικήσεις: Υπογραφή Κλαδικής ΣΣΕ και ΕΓΣΣΕ, κανένας εργαζόμενος κάτω από 751 ευρώ. Αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις, κάλυψη των απωλειών τώρα. Κατάργηση των αντεργατικών – αντιασφαλιστικών νόμων και της φοροληστείας του εργατικού εισοδήματος. Απαγόρευση πλειστηριασμών, για να μη χάσει η λαϊκή οικογένεια το σπίτι της. Να ακυρωθεί στην πράξη ο νόμος που χτυπάει το δικαίωμα στην απεργία. Αμεση κρατική χρηματοδότηση για επισκευή και ανανέωση του στόλου. Επέκταση του δικτύου σε όλο το νομό Αττικής. Μείωση της τιμής του εισιτηρίου κατά 50%. Δωρεάν πρόσβαση ανέργων – ΑμεΑ – συνταξιούχων. Αμεση πρόσληψη μόνιμου προσωπικού με πλήρη εργασιακά δικαιώματα, ώστε να μειωθεί η εντατικοποίηση της δουλειάς. Κατάργηση κάθε επιχειρηματικής δραστηριότητας στις αστικές συγκοινωνίες. Κατάργηση όλων των εργολαβιών κ.ά. Οχι στη μεταφορά του αμαξοστασίου Ελληνικού, καμία παραχώρηση υποδομών στο κεφάλαιο.
Συνεχίζουμε την πολύμορφη κοινή δράση με τις Λαϊκές Επιτροπές, σωματεία από άλλους κλάδους και ανέργους για το ζήτημα των εισιτηρίων και της βελτίωσης του δικτύου, με κριτήριο τις λαϊκές ανάγκες. Για ενιαίο κρατικό φορέα αστικών συγκοινωνιών που θα λειτουργεί με σκοπό την εξυπηρέτηση των λαϊκών αναγκών και όχι την καπιταλιστική κερδοφορία.
Χαρακτηριστικά στοιχεία για τις συνέπειες της «απελευθέρωσης»
Οι συνέπειες της εφαρμογής της αντιλαϊκής στρατηγικής του κεφαλαίου στις αστικές συγκοινωνίες είναι χειροπιαστές τόσο για τους εργαζόμενους στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ), όσο και συνολικότερα στο λαό που τα έχει ανάγκη.
Επαναφέροντας ορισμένα βασικά στοιχεία από το πρόσφατο αναλυτικό ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη» (6-7/1/2018), ξεχωρίζουν τα εξής:
Για τους εργαζόμενους στα ΜΜΜ οι εκρηκτικές αυτές συνέπειες εκδηλώνονται με τη μείωση μισθών, που φτάνει στο 45% μετά το 2009, τη μείωση προσωπικού, την εντατικοποίηση της εργασίας. Με βάση τα στοιχεία του ΟΑΣΑ, την περίοδο 2009 – 2016 το προσωπικό στις ΟΣΥ και ΣΤΑΣΥ μειώθηκε κατά 33,7%. Η έλλειψη προσωπικού οδηγεί σε εντατικοποίηση, κομμάτι της γενικότερης χειροτέρευσης των συνθηκών εργασίας. Στην ΟΣΥ έχουν συσσωρευτεί χιλιάδες μέρες άδειας και ρεπό, που δεν έχουν δοθεί ακόμα. Οι οδηγοί σε λεωφορεία και τρόλεϊ δεν προλαβαίνουν να κάνουν το προβλεπόμενο διάλειμμα. Η πίεση αυξάνεται όταν υπάρχει κίνηση στους δρόμους… Ακόμα, η εντατικοποίηση συμβάλλει στην αύξηση των προβλημάτων υγείας, ενώ το τεχνικό προσωπικό στα μέσα σταθερής τροχιάς αντιμετωπίζει παράλληλα σοβαρό πρόβλημα με την έλλειψη Μέσων Ατομικής Προστασίας.
Η μείωση του αριθμού των οδηγών, σε συνδυασμό με τη δραματική μείωση των οχημάτων που κυκλοφορούν, λόγω έλλειψης τεχνικού προσωπικού και ανταλλακτικών, οδήγησε στη μεγάλη μείωση του συγκοινωνιακού έργου, που με τη σειρά της αύξησε τις δυσκολίες στη μετακίνηση των λαϊκών στρωμάτων μέσα στον αστικό ιστό.
Τα στοιχεία για τις οδικές συγκοινωνίες δείχνουν ότι την περίοδο 2009 – 2016:
— Τα λεωφορεία που κυκλοφορούν μειώθηκαν κατά 54% και τα τρόλεϊ κατά 50%.
— Ο αριθμός των επιβατών και στα δύο μέσα μειώθηκε κατά 33,5%.
Στα μέσα σταθερής τροχιάς τα στοιχεία δείχνουν:
— Στον ηλεκτρικό, από το 2011 και μετά οι συρμοί που κυκλοφορούν μειώθηκαν κατά 27% και ο αριθμός των επιβατών κατά 35,4%.
— Το μετρό αύξησε ελαφρώς τον αριθμό των συρμών (9,37%), κατά συνέπεια αυξήθηκε και το παραγόμενο έργο. Το τραμ έμεινε στα ίδια επίπεδα.
— Και στα δύο μέσα σημειώθηκε μείωση του αριθμού των επιβατών, κατά 7,5% στο μετρό και κατά 30% στο τραμ.
Συνολικά, την περίοδο 2009 – 2016, ο αριθμός των επιβατών για όλα τα μέσα μειώθηκε κατά 26%.
Αλλο στοιχείο που αναδεικνύει τη χειροτέρευση του συγκοινωνιακού έργου είναι η παλαιότητα του στόλου στις οδικές συγκοινωνίες. Ενδεικτικά: Το 43% των λεωφορείων είναι 16 – 20 ετών και το 60% των τρόλεϊ είναι 18 – 19 ετών. Στο μετρό έχουν αρχίσει και αποσύρονται τα τρένα πρώτης γενιάς, λόγω έλλειψης κονδυλίων για τη συντήρησή τους.
Η λειτουργία των αστικών συγκοινωνιών με γνώμονα το κέρδος οδηγεί στην αύξηση της τιμής των εισιτηρίων. Σήμερα, η τιμή του εισιτηρίου έχει φτάσει το 1,40 ευρώ (από 0,80 που ήταν το 2009), καταγράφοντας αύξηση 75% την περίοδο 2009 – 2016. Μια τετραμελής οικογένεια για να μετακινηθεί χρειάζεται να πληρώσει με τα σημερινά δεδομένα 11,2 ευρώ πηγαινέλα. Τα τελευταία 25 χρόνια, η τιμή του εισιτηρίου αυξήθηκε 5,5 φορές, αντίθετα ο κατώτατος μεικτός μισθός αυξήθηκε μόλις 2 φορές. Στόχος αυτής της πολιτικής είναι οι αστικές συγκοινωνίες να χρηματοδοτούνται εξολοκλήρου από τα δικά τους έσοδα. Ο ΟΑΣΑ έχει καθιερώσει το λεγόμενο συντελεστή ανάκτησης του κόστους λειτουργίας, μετρώντας πόσα από τα έξοδά του καλύπτονται από τα έσοδα από εισιτήρια. Το 2009 ο συντελεστής ήταν 38%. Δηλαδή, αν το κόστος λειτουργίας των αστικών συγκοινωνιών ήταν 100 ευρώ, τα 38 ευρώ καλύπτονταν από τα εισιτήρια. Από το 2012 ο συντελεστής κινείται σταθερά πάνω από το 60%, φτάνοντας μέχρι και το 73% το 2015.
Την ίδια στιγμή, η κρατική χρηματοδότηση έχει μειωθεί δραματικά: Από 490 εκατομμύρια ευρώ το 2009, έφτασε τα 116 εκατομμύρια το 2016, καταγράφοντας μείωση 76%! Για το 2017 είχε προϋπολογιστεί κονδύλι μόλις 80 εκατ. ευρώ.
