Η Όπερα «Ρωμαίος και Ιουλιέττα» σε 5 πράξεις του Σαρλ Γκουνό παρουσιάζεται στην Εθνική Λυρική Σκηνή στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στις 25, 28 Φλεβάρη & 2, 4, 7, 11 Μάρτη 2018.
Ώρα έναρξης 19.30 (Κυριακές στις 18.30)
Μουσική διεύθυνση Λουκάς Καρυτινός
Σκηνοθεσία Νίκος Μαστοράκης
H πεντάπρακτη όπερα του Σαρλ Γκουνό «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην ιστορία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο πλαίσιο του Κύκλου Γαλλική Όπερα και της φετινής επετείου των 200 ετών από τη γέννηση του συνθέτη. Από τις 25 Φλεβάρη και για έξι παραστάσεις το έργο ορόσημο του γαλλικού ρεπερτορίου θα παρουσιαστεί στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος σε μουσική διεύθυνση Λουκά Καρυτινού και σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη.
Η όπερα Ρωμαίος και Ιουλιέτα του Γκουνό παραμένει μέχρι σήμερα μακράν η δημοφιλέστερη μελοποίηση του σαιξπηρικού δράματος. Οι λιμπρετίστες του έργου Ζυλ Μπαρμπιέ και Μισέλ Καρρέ έμειναν πιστοί στο ομώνυμο έργο του Σαίξπηρ, από το οποίο συχνά δανείστηκαν αυτούσια κομμάτια, καθώς πολλά σημεία του σαιξπηρικού κειμένου αποτελούν ιδανική πρώτη ύλη για λιμπρέτο όπερας.
Η υπόθεση εκτυλίσσεται στη Βερόνα και αφορά τον έρωτα του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας. Οι δυο νέοι παντρεύονται κρυφά, καθώς οι οικογένειές τους βρίσκονται σε διαμάχη. Κατά τη διάρκεια αντιδικίας, ο Ρωμαίος σκοτώνει τον εξάδελφο της Ιουλιέτας και εξορίζεται από την πόλη. Προκειμένου να αποφύγει γάμο με άλλον, όπως επιθυμεί ο πατέρας της, η Ιουλιέτα πίνει ένα φίλτρο που τη ρίχνει σε βαθύ ύπνο, ενώ ο περίγυρός της τη θεωρεί νεκρή. Τα νέα φτάνουν στον Ρωμαίο, ο οποίος επιστρέφει στη Βερόνα και, θεωρώντας την Ιουλιέτα νεκρή, φαρμακώνεται. Όταν εκείνη ξυπνά και καταλαβαίνει τι έχει συμβεί, αυτοκτονεί προκειμένου να ενωθεί για πάντα με τον αγαπημένο της.
Για το τέλος του έργου ο Γκουνό διαφοροποιήθηκε από τον Σαίξπηρ και ακολούθησε την παραλλαγή που είχε εισαγάγει ο διάσημος Βρετανός ηθοποιός του 18ου αιώνα Ντέιβιντ Γκάρρικ, και την οποία είχε επιλέξει επίσης ο Μπερλιόζ. Σύμφωνα με αυτήν, όταν ξυπνά η Ιουλιέτα ο Ρωμαίος δεν έχει χάσει ακόμα πλήρως τις αισθήσεις του, έτσι ώστε να είναι ακόμα εφικτός ένας τελευταίος διάλογος, ένα τελευταίο ντουέτο, ανάμεσα στους δύο ερωτευμένους.
Συνολικά, ο αισθησιακός λυρισμός της μουσικής, ο μελωδικός πλούτος, η ευρηματική ενορχήστρωση και η ισορροπία των χορωδιακών σκηνών πλήθους καθιστούν τη συγκεκριμένη όπερα μια από τις επιτυχέστερες μεταφορές της τραγωδίας του Σαίξπηρ στο λυρικό θέατρο και όχι συμπτωματικά μια από τις πιο αγαπητές όπερες του ρεπερτορίου.
Τα τέσσερα εκτενή ντουέτα για τους εραστές της Βερόνας και οι διάσημες άριές τους μονοπωλούν το ενδιαφέρον και ταυτόχρονα αναπτύσσουν δραματουργικά την ιστορία από την αθώα αρχική συνάντηση των δύο νέων ως το τραγικό τους τέλος, από το ανάλαφρο «βαλς» της Ιουλιέτας έως την «άρια του δηλητηρίου» της ίδιας και από το εκστατικό τραγούδι του Ρωμαίου ως τον απαρηγόρητο μονόλογό του πάνω από το μνήμα της Ιουλιέτας.
Χάρη στον απίστευτο μελωδικό της πλούτο, η όπερα αυτή γνώρισε μεγάλη επιτυχία από την πρώτη κιόλας παρουσίασή το 1867 στο Παρίσι. Ενώ ο Φάουστ χρειάστηκε αρκετό καιρό προκειμένου να κατακτήσει το κοινό, η όπερα Ρωμαίος και Ιουλιέτα σημείωσε άμεση επιτυχία και ήδη από την πρώτη χρονιά ξεπέρασε τις εκατό παραστάσεις, ενώ την ίδια χρονιά παρουσιάστηκε στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη.
Παρότι ο συνθέτης εστιάζει στο κεντρικό ζευγάρι, οι σκηνές πλήθους με τα εντυπωσιακά χορωδιακά, καθώς επίσης οι σκηνές χορού, δίνουν στο έργο λάμψη και ένα στοιχείο φαντασμαγορίας, που συνεισφέρουν στη δημοτικότητά του.
Τη νέα αυτή παραγωγή της ΕΛΣ σκηνοθετεί ο σπουδαίος θεατρικός σκηνοθέτης Νίκος Μαστοράκης, ο οποίος με το έργο αυτό παρουσιάζει για πρώτη φορά δουλειά του στο λυρικό θέατρο. Μέσα από μια σύγχρονη και αφαιρετική αισθητική, ο Μαστοράκης εστιάζει στο κεντρικό ζευγάρι και προτείνει τη μεταφορά του σαιξπηρικού δράματος στο σήμερα.
Τα σκηνικά της παραγωγής υπογράφει ο διακεκριμένος Γερμανός σκηνογράφος Γιοχάννες Συτς, ο οποίος έχει υπογράψει σημαντικές παραστάσεις σε κορυφαία θέατρα ανά την Ευρώπη (Λονδίνο, Βερολίνο, Παρίσι κ.α.), αλλά και στις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές όπερες (Βερολίνο, Φρανκφούρτη, Λυόν, Ζάλτσμπουργκ, Λονδίνο, Άμστερνταμ κ.α.). Στην Ελλάδα έχει παρουσιάσει δουλειά του για το Εθνικό Θέατρο το 2010, στον Ορέστη του Γιάννη Χουβαρδά.
Στην παραγωγή συμμετέχει ένα λαμπερό καστ διακεκριμένων πρωταγωνιστών.
Στον ρόλο της Ιουλιέτας κάνει το ντεμπούτο της, η σπουδαία Ελληνίδα υψίφωνος Μυρτώ Παπαθανασίου, η οποία διαπρέπει στα σπουδαιότερα λυρικά θέατρα του πλανήτη (Βιέννη, Παρίσι, Νέα Υόρκη, Γενεύη, Βαρκελώνη, Βρυξέλλες, Κοπεγχάγη, Ρώμη), έχοντας στο ενεργητικό της συνεργασίες με τους σημαντικότερους αρχιμουσικούς και σκηνοθέτες όπερας της εποχής μας.
Τον ρόλο του Ρωμαίου θα ερμηνεύσει ο περιζήτητος Ισπανός τενόρος Ισμαέλ Τζόρντι, ο οποίος έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Έχοντας ολοκληρώσει τις σπουδές του δίπλα στον σπουδαίο Αλφρέντο Κράους, έχει ήδη τραγουδήσει σε όλα τα μεγάλα Ευρωπαϊκά λυρικά θέατρα, αλλά και στον Καναδά και την Ιαπωνία, και έχει λάβει διθυραμβικές κριτικές για τις ερμηνείες του στη σκηνή, καθώς και για τις ηχογραφήσεις του.
Τη διανομή συμπληρώνουν νεότεροι και καταξιωμένοι Έλληνες μονωδοί: Δημήτρης Κασιούμης, Άρτεμις Μπόγρη, Χάρης Ανδριανός, Αντώνης Κορωναίος, Πέτρος Μαγουλάς, Χρυσάνθη Σπιτάδη, Διονύσης Μελογιαννίδης, Νίκος Κοτενίδης, Γιώργος Ρούπας, Κωστής Ρασιδάκις.
Την Ορχήστρα της ΕΛΣ διευθύνει ο αρχιμουσικός Λουκάς Καρυτινός. Συμμετέχει η Χορωδία και το Μπαλέτο της ΕΛΣ.