Η πρώτη κοινή αποστολή της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA) και της ρωσικής Roscosmos στον Άρη με την ονομασία «ExoMars» βρίσκεται σε εξέλιξη, καθώς τη Δευτέρα τα ξημερώματα εκτοξεύτηκε από το διαστημοδρόμιο Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν ο ρωσικός πύραυλος «Proton-Μ» που μεταφέρει ένα μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο με δυο ρομποτικά συστήματα: Το δορυφόρο «Trace Gas Orbiter» (TGO) καθώς και το εξερευνητικό διαστημικό όχημα «Schiaparelli», τμήμα του οποίου αναμένεται να φτάσει τον ερχόμενο Οκτώβρη στην επιφάνεια του «κόκκινου πλανήτη».
Βασικός στόχος της τρέχουσας αποστολής είναι η φωτογράφηση του Άρη και η συλλογή πληροφοριών για την ατμόσφαιρά του και φιλοδοξία είναι να ανοίξει το δρόμο για τη δεύτερη αποστολή η οποία θα εξερευνήσει το έδαφος και το υπέδαφος του πλανήτη.
Ο δορυφόρος και το εξερευνητικό διαστημικό όχημα θα ταξιδέψουν μαζί στον Άρη, πριν αποκολληθούν στις 16 Οκτώβρη σε μια απόσταση 900.000 χιλιομέτρων από τον πλανήτη.
Στις 19 Οκτώβρη, το διαστημικό όχημα «Schiaparelli» προγραμματίζεται να εισέλθει στην ατμόσφαιρα του Άρη και να ολοκληρώσει την καθοδική του πορεία προς την επιφάνειά του σε λιγότερα από έξι λεπτά. Το διαστημικό όχημα θα δοκιμάσει τεχνολογίες εισόδου, καθόδου και προσεδάφισης στην επιφάνεια του Άρη, οι οποίες θα αξιοποιηθούν σε επόμενες αποστολές, ενώ θα πραγματοποιήσει μια σειρά μελέτες. Για παράδειγμα, θα πραγματοποιήσει μετρήσεις των ηλεκτρικών πεδίων στην επιφάνεια του Άρη, που σε συνδυασμό με μετρήσεις της συγκέντρωσης της ατμοσφαιρικής σκόνης θα προάγουν νέες γνώσεις για το ρόλο των ηλεκτρικών δυνάμεων στην ανύψωση σκόνης που πυροδοτεί τις θύελλες σκόνης.
Την ίδια μέρα, ο TGO θα μπει σε μια τετραήμερη ελλειπτική τροχιά γύρω από τον Άρη, ώσπου ύστερα από «μανούβρες», που θα διαρκέσουν ένα χρόνο, θα μπει σε σταθερή τροχιά για να ξεκινήσει την ανάλυση των αερίων στην ατμόσφαιρα του Άρη, ιδιαίτερα του μεθανίου -ίχνη του οποίου έχουν εντοπιστεί σε παλιότερες αποστολές- με στόχο τον εντοπισμό της προέλευσής του. Ακόμα, το TGO θα φωτογραφήσει στοιχεία στην επιφάνεια του Άρη που μπορεί να σχετίζονται με πηγές αερίων, όπως ηφαίστεια, στοιχεία που αναμένεται να αξιοποιηθούν και στον καθορισμό της τοποθεσίας προσεδάφισης μελλοντικών αποστολών.
Ο δορυφόρος θα λειτουργήσει επίσης ως αναμεταδότης πληροφοριών για τη δεύτερη αποστολή «ExoMars», όπου ένα τροχοφόρο ρομπότ αναμένεται να πραγματοποιήσει εξορύξεις στο υπέδαφος του πλανήτη. Λόγω του υψηλού κόστους της, η δεύτερη αποστολή προγραμματίζεται να ξεκινήσει το Μάη του 2018, με την προσεδάφιση στον Άρη να αναμένεται στις αρχές του 2019.