Μία ακόμη επιβεβαίωση της θεωρίας της εξέλιξης των ειδών, που πρωτοδιατύπωσε ο Κάρολος Δαρβίνος στα μέσα του 19ου αιώνα και χαιρέτισαν οι κλασικοί του Μαρξισμού, ως στοιχείο που ενισχύει την κοσμοθεωρία του διαλεκτικού υλισμού, αποτελεί η πρόσφατη ανακοίνωση της ανακάλυψης ενός νέου ανθρώπινου είδους που έζησε πριν από 2,5 εκατ. χρόνια.
Τη σημαντική αυτή ανακάλυψη ανακοίνωσε ο Λι Μπέργκερ του Πανεπιστημίου του Βιτβάτερσραντ του Γιοχάνεσμπουργκ σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε από το Μάροπενγκ.
«Homo naledi»
Το νέο είδος ονομάστηκε «Homo naledi», προς τιμήν του σπηλαίου με την ονομασία «Ανατέλλων Αστέρας» (Ναλέντι σημαίνει «αστέρι» σε αφρικανική διάλεκτο) στην οποία βρέθηκε, και καταχωρίστηκε στο γένος των Homo, στο οποίο ανήκει και ο σύγχρονος άνθρωπος.
Η ανακάλυψη αυτή είναι πολύ σημαντική, καθώς αποτελεί το μεγαλύτερο δείγμα απολιθωμάτων ενός είδους που συγγενεύει με τον άνθρωπο που βρέθηκε ποτέ σε ανασκαφές στην Αφρική. Το νέο αυτό είδος είχε έναν μικρό εγκέφαλο, μεγέθους πορτοκαλιού, και λεπτοκαμωμένο σώμα. Το μέσο ύψος του Homo naledi ήταν 1,5 μέτρο και ζύγιζε 45 κιλά.
Τα χέρια του αφήνουν να εννοηθεί ότι είχε την ικανότητα να χειρίζεται εργαλεία, τα δάκτυλά του έχουν καμπύλες, ενώ σύμφωνα με τους επιστήμονες «είναι πρακτικά αδύνατο να ξεχωρίσουμε τα πόδια του από αυτά ενός σύγχρονου ανθρώπου».
«Τα πόδια του και οι μακριές του κνήμες αφήνουν να εννοηθεί ότι ήταν φτιαγμένος για να περπατάει πολύ», επισημαίνεται σε επιστημονική ανακοίνωση που προσθέτει ότι «ορισμένα στοιχεία του Homo naledi, όπως τα χέρια του, οι καρποί του χεριού και τα πόδια του βρίσκονται πολύ κοντά σε αυτά του σύγχρονου ανθρώπου. Την ίδια ώρα, ο μικρός του εγκέφαλος και το σχήμα του επάνω μέρος του σώματός του βρίσκονται πολύ πιο κοντά στην ομάδα των αυστραλοπιθήκων».
Όσον αφορά την χρονική περίοδο κατά την οποία έζησε ο Homo naledi, ο Μπέργκερ σημείωσε πως «θα πρέπει να ήταν πριν από παραπάνω από 2,5 εκατομμύρια χρόνια».
Το «Λίκνο της Ανθρωπότητας»
Απολιθώματα από το πλάσμα αυτό βρέθηκαν θαμμένα σε μια σπηλιά στην οποία η πρόσβαση ήταν πολύ δύσκολη, στο Μάροπενγκ, κοντά στο Γιοχάνεσμπουργκ, στην πολύ πλούσια σε προϊστορικούς θησαυρούς τοποθεσία του «Λίκνου της Ανθρωπότητας», η οποία χαρίζει στην ανθρωπότητα εδώ και δεκαετίες κομμάτια που συνθέτουν το παζλ της ανθρώπινης εξέλιξης και έχει καταχωρηθεί από την Unesco στον κατάλογο με τα μνημεία και τους χώρους της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Μάλιστα όπως διαβεβαιώνει ο Μπέργκερ, ο χώρος όπου βρέθηκε ο Homo naledi «δεν έχει αποκαλύψει ακόμη όλους τους θησαυρούς του, καθώς μπορεί να έχει ακόμη εκατοντάδες έως και χιλιάδες απολιθώματα του Homo naledi που περιμένουν να βρεθούν».
Έθαβε τους νεκρούς;
Το πιο ενδιαφέρον συμπέρασμα των επιστημόνων, από την ανακάλυψη αυτών των απολιθωμάτων (περισσότερα από 1.500 κομμάτια, από 15 άτομα, διαφόρων ηλικιών από μωρά ως ηλικιωμένους) ήταν ότι το είδος αυτό έθαβε τους νεκρούς του -μια συνήθεια που προηγουμένως πιστευόταν ότι αφορούσε μόνο τα πιο σύγχρονα είδη ανθρώπου. Στην σπηλιά δεν βρέθηκαν απομεινάρια από άλλα είδη και τα ευρήματα δεν έφεραν σημάδια από νύχια ή δόντια -δηλαδή δεν αποτελούσαν τη λεία ενός σαρκοβόρου.
«Αφού σκεφτήκαμε πολλά σενάρια (…) καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι το πιο εύλογο σενάριο είναι ότι οι νεκροί αυτοί είχαν σκόπιμα εναποτεθεί σε αυτήν την τοποθεσία», υπογράμμισε ο Λι Μπέργκερ.
Πρόκειται για μια πρακτική που «μαρτυράει μια εξαιρετικά περίπλοκη συμπεριφορά για ένα “πρωτόγονο” ανθρώπινο είδος», σημείωσε παράλληλα ο καθηγητής, Κρις Στρίνγκερ, του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου.
«Δείχνει ότι ξεχώριζαν τους εαυτούς τους από τα ζώα και στην πραγματικότητα ίσως και από τον φυσικό κόσμο», δήλωσε από την πλευρά του ο Μπέργκερ.
