Ιδού όλες οι πρωτοχρονιάτικες πρεμιέρες… Ξεχωρίζει η κλασική παιδική περιπέτεια «Μπελ και Σεμπαστιάν 2»…
Κριτική: Τζία Γιοβάνη
Δεν πίστευα ποτέ ότι οι Ταβιάνι του «Σαν Μικέλε είχε ένα κόκορα» (1972) και του «Αλονζανφάν» (1974), οι κάποτε διαλεκτικοί μαρξιστές και νυν, κοινότοποι φευ πραγματιστές, δεν θα ήξεραν πότε πρέπει να σταματήσουν να κάνουν σινεμά… Ιδιαίτερα όταν η ταινία τους «Ο Καίσαρας πρέπει να πεθάνει» (2013) εκλήφθηκε από τους πάντες ως ανεκτίμητα ακέραια καλλιτεχνική τους παρακαταθήκη. Τι το ρηξικέλευθο είχαν να πουν οι Ταβιάνι πάνω στις 5 (από τις 100 του βιβλίου) ιστορίες του Βοκάκιου που εντάσσουν στην ταινία τους; Οι περισσότεροι θυμόμαστε καλά το ναπολιτάνικο «Δεκαήμερο» (1971) του Πιέρ Πάολο Παζολίνι. 10 ιστορίες εκεί, σε μια ταινία χρωματιστή, βρώμικη, ηλιόλουστη, χαοτική, γαργαλιστική, «βοκακική» έννοια χαρακτηριστική που απέχει απ’ ό,τι «ευγενές». Η ταινία του Παζολίνι είχε σώμα και σάρκα, φόντο ερωτικό με γαργαλιστικά και άθλια παράγωγα. Γιατί ο Βοκάκιος είναι ακριβώς αυτός… και όχι ο «πολιτικά ορθός» και καθωσπρέπει των Ταβιάνι…
Εντυπωσιακό και ενδιαφέρον, καθώς πρόκειται για αναγνωρίσιμα «ταβιανικό», αφηγηματικά, εικαστικά και ρυθμικά, είναι το κομμάτι του προλόγου της ιστορίας που συνιστά και το πλαίσιό της. Αναφέρεται στην επιδημία πανούκλας που έπληξε το 1348 τη Φλωρεντία και οδήγησε 7 κορίτσια και 3 αγόρια έξω από την πόλη, στην εξοχή, για 10 μέρες, ώσπου να περάσει η μεγάλη μπόρα. Εκεί καθένας τους διηγείται μια ιστορία κάθε μέρα, σύνολο 100 αφηγήσεις. Στην ταινία συναντάμε την αφρόκρεμα των ανερχόμενων τηλεοπτικών και κινηματογραφικών σταρ σε καλές επιδόσεις. Το «πακετάρισμα» δε της ταινίας ως συνόλου, είναι φροντισμένο με μαεστρία σε σημεία, ενώ το χρώμα παίζει και εδώ, όπως στην καλύτερη παράδοση των Ταβιάνι, ρόλο σημαντικό και καθοριστικό. Όσο για το υπόλοιπο της ταινίας, είναι γενικά επίπεδο, χωρίς εκλάμψεις, ανομοιογενές, πετυχημένο σε σημεία… Οι Ταβιάνι μας έχουν συνηθίσει σε έναν τύπο σινεμά που δεν είναι αυτό… Γιατί μια τέτοια ταινία τι να την κάνει κανείς;
Ο Βοκάκιος όντως είναι θαυμάσιος, αλλά όχι οι Ταβιάνι σε αυτή τους την ταινία.
Με τους: Φλάβιο Παρέντι, Βιτόρια Πουτσίνι, Μικέλε Ριοντίνο, Κιμ Ρόσι Στιούαρτ, κ.ά.
Παραγωγή: Ιταλία, (2015).
Ταινία από βιβλίο του γνωστού Νικ Χόρνμπι… Η μεταφορά στο σινεμά, σε 2 ώρες, ενός μυθιστορήματος, είναι σίγουρα δύσκολη υπόθεση και υποθάλπει έλλειψη εμβάθυνσης. Η ταινία βέβαια είναι καλή από πλευράς ερμηνείας και ενδυματολογίας, με περιβάλλοντα και φωτογραφία έξοχη, χωρίς να γίνεται νοσταλγική, αλλά και χωρίς να συνιστά το αριστούργημα που κάποιοι ευαγγελίζονται. Η Εϊλις είναι μια συνεσταλμένη Ιρλανδέζα με μέλλον που δεν διαγράφεται λαμπρό στον τόπο της. Η αδελφή της, της προσφέρει μια ευκαιρία στη ζωή και κανονίζει επαφή για δουλειά στην άλλη μεριά του Ατλαντικού. Η Εϊλις φεύγει μόνη, τη δύσκολη δεκαετία του ’50, για το Μπρούκλιν, όπου γνωρίζει τον Ιταλό Τόνι και η ζωή της αποκτά νόημα. Μια τραγωδία όμως τη φέρνει πίσω στην Ιρλανδία. Τώρα όμως, όλα εδώ, φαίνονται διαφορετικά. Εκείνη πια είναι το κορίτσι από τη Νέα Υόρκη, έχει ένα φλερτ με τον Τζιμ και το όνειρο για δουλειά και σύζυγο μοιάζει ξαφνικά πραγματοποιήσιμο κι εδώ. Η Εϊλις βρίσκεται μπροστά σε ένα μεγάλο δίλημμα, ανάμεσα σε δύο άνδρες και δύο χώρες κι είναι η πρώτη φορά που θα πρέπει να αποφασίσει μόνη της.
Φθάνοντας στα κίνητρα της πρωταγωνίστριας όλα γίνονται θολά και ομιχλώδη. Είναι σαφές ότι η σχέση της με τον Τόνι την κάνει να αισθάνεται καλά στην Αμερική, δεν καταλαβαίνουμε ωστόσο τι κάνει τόσο γρήγορα, τη σχέση τους βαθιά. Η Eϊλις δεν μοιάζει πεισμένη. Κι είναι δύσκολο να εξηγήσει κανείς τη συμπεριφορά της όταν επιστρέφει στην Ιρλανδία και αρχίζει ένα φλερτ με τον Τζιμ. Η αναποφάσιστη Εϊλις αφήνεται να την τραβάει η μοίρα εδώ κι εκεί. Αφήνει στη μοίρα την πορεία της ζωής της κι είναι δύσκολο για τον θεατή να ταυτιστεί έστω και λίγο μαζί της. Αυτό κάνει την ταινία να χάνει…
Με τους: Σέρσε Ρόναν, Ντόμναλ Γκλίσον, Εμορι Κοέν, Τζιμ Μπρόντμπεντ, Τζούλι Ουόλτερς, κ.ά.
Παραγωγή: Μ. Βρετανία, Ιρλανδία, Καναδάς, (2015)
Εκπάγλου κάλλους, εντυπωσιακής καλαισθησίας ταινία τέχνης με φόντο την Κίνα του 800, με εκτενή, αβίαστα πλάνα, με πολύ περιορισμένο ή καθόλου διάλογο και «περίπλοκη» ιστορία. Τα περιβάλλοντα, οι νεκρές φύσεις, η σκηνογραφία, τα κοστούμια, ο φωτισμός, κάθε εικόνα που συνιστά εικαστικό πίνακα, οι σκηνές που λειτουργούν περισσότερο σαν εικαστικές εγκαταστάσεις και η φωτογραφία, η καλύτερη που είδε ποτέ κανείς στο σινεμά… Τι κάνει αλήθεια μια ταινία καλή; Μια δυνατή ιστορία ή εντυπωσιακά εφέ; Εδώ συνδυάζεται μια ιστορία στεγνή και χωρίς ιδιαίτερο ενδιαφέρον μ’ ένα καλλιτεχνικό στυλ που δεν μοιάζει με τίποτα άλλο…
Η ταινία του 68χρονου Ταϊβανέζου Χσιεν Χσιάο Χου αφηγείται την ιστορία μιας νεαρής δολοφόνου στην Κίνα του 800 που, όπως πολλοί δολοφόνοι, βρίσκεται κι αυτή μπροστά στο κλασικό δίλημμα: να σκοτώσει τον αγαπημένο της ή να παραβεί το καθήκον της, κάτι που αναμφισβήτητα ενέχει δυσκολίες… Αν ψάχνει κανείς εδώ για ζουμερή αφήγηση, πρέπει να επιστρατεύσει συγκέντρωση και υπομονή, μια που ο σκηνοθέτης δε βάζει στις προτεραιότητές του το τέμπο, τις προωθητικές της ίντριγκας φράσεις ή την ξεκάθαρη ανάπτυξη των χαρακτήρων. Οι σκηνές πάλης συνιστούν όντως στιγμές αποκορύφωσης, όχι γιατί διαθέτουν σουσπάνς, αλλά για το σιωπηλό και ήρεμο έως ανιαρό στυλ τους. Πρόκειται για δείγμα ταινίας «βλέπετε και μην αισθάνεστε» και ο θεατής βγαίνει από την αίθουσα με κάποια αίσθηση ανικανοποίητου.
Με τους: Κι Σου, Τσεν Τσανγκ, Σατόσι Τσουμαμπούκι, Γιουν Ζου, κ.ά.
Παραγωγή: Ταϊβάν, Κίνα, Χονγκ Κονγκ, Γαλλία (2015).
Θυμίζει σκοτεινή θαλασσογραφία η κλασική περιπέτεια, παλιομοδίτικου στιλ, του σκηνοθέτη Ρον Χάουαρντ, που δεν ήξερε, όπως πολλοί, ότι στη βάση του μυθιστορήματος «Μόμπι – Ντικ» (1851) του Χέρμαν Μελβίλ υπήρχε ένα πραγματικό συμβάν. Ο Χάουαρντ, ως αφηγητής για το ευρύ κοινό, βλέπει στο πρόσωπο του Μελβίλ το alter ego του, γιατί, όπως κι εκείνος, αφηγείται μια αληθινή ιστορία, στην πλοκή της οποίας επεμβαίνει δημιουργικά. Με ανάσα κλασικού κινηματογράφου, ο σκηνοθέτης προσεγγίζει το θέμα όπου πρωταγωνιστούν ναυτικοί και μια φάλαινα, σύμβολο της αρχέγονης φύσης που ξύπνησε ο άνθρωπος ως αντικείμενο οικονομικής εκμετάλλευσης, μια που το λάδι της ήταν ο πρόδρομος του πολύτιμου πετρελαίου. Ο Χάουαρντ δεν ενδιαφέρεται να κάνει μια «οικολογική» ταινία, αλλά να ερευνήσει, μέσα από μια στέρεη, σχεδόν επική, αφηγηματική δομή, τον ωκεανό των συναισθημάτων που φωλιάζει στην ανθρώπινη ψυχή και περιμένει την τεράστια ουρά της φάλαινας να τον ταρακουνήσει…
Το χειμώνα του 1820, το φαλαινοθηρικό «Έσεξ» που απέπλευσε από το λιμάνι Ναντάκετ της Νέας Αγγλίας για τον Ειρηνικό Ωκεανό, υπό τον πλοίαρχο Πόλαρντ και τον υποπλοίαρχο Τσέις, χτυπήθηκε αιφνίδια από μια λευκή φάλαινα μυθικών διαστάσεων, με ανθρώπινη αίσθηση για την εκδίκηση. Λίγα μέλη του πληρώματος σώθηκαν, μεταξύ αυτών ο 14χρονος μούτσος Τόμας Νίκερσον, που 30 χρόνια μετά δέχεται να αφηγηθεί στο συγγραφέα Χέρμαν Μελβίλ την τρομακτική του εμπειρία. Έτσι γεννήθηκε το αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας «Μόμπι – Ντικ», η λευκή φάλαινα που έγινε σύμβολο αμέτρητων συμβολικών ερμηνειών. Ενώ ο συγγραφέας περιέγραψε ένα μέρος της ιστορίας, η ταινία αποκαλύπτει τις συνέπειες της τρομακτικής επίθεσης, με το πλήρωμα να ωθείται προς συμπεριφορές που δεν χωρά ο νους, για να επιβιώσουν…
Με τους: Κρις Χέμσγουορθ, Κίλιαν Μέρφι, Μπεν Γουίσοου, Σαρλότ Ράιλι, Πολ Αντερσον κ.ά.
Παραγωγή: ΗΠΑ, Αυστραλία, Ισπανία, Μ. Βρετανία, Καναδάς (2015).
Τέλεια ταινία για την ατμόσφαιρα των ημερών. Περιπέτεια καλής παλιάς κοπής για μικρούς θεατές που το μυαλό τους δεν έγινε κουρκούτι από τις πολλαπλές οθόνες. Καλό και καλαίσθητο παραμύθι για παιδιά η συνέχεια από το πρώτο μέρος του λογοτεχνικού έργου της Σεσίλ Ομπρί. Το σενάριο προβλέψιμο αλλά γοητευτικό – με λιγότερη φύση και ανακαλύψεις, περισσότερο «Ιντιάνα Τζόουνς» συν κάποιες εκπλήξεις. Ο ρυθμός της ταινίας καλύτερος από του πρώτου μέρους του 2013, του Νικολά Βανιέ. Η δράση στις γαλλοϊταλικές Άλπεις, στο ίδιο μεγαλοπρεπές φυσικό περιβάλλον με τους εκπληκτικούς ορεινούς όγκους ίδιο τεχνητό σκηνικό κι ένα όμορφο τραγούδι της Ζαζ. Την παράσταση βέβαια κλέβει πρώτα η πανέμορφη, θεόρατη Μπελ και ο δεκάχρονος πια, αμετάβλητος στον χρόνο, Σεμπαστιάν…
Σεπτέμβρης 1945 και στο χωριό γιορτάζουν το τέλος του πολέμου. Ο Σεμπαστιάν και ο παππούς Σεζάρ δε βλέπουν την ώρα να υποδεχτούν την Αντζελίνα που επιστρέφει από το μέτωπο με αμερικάνικο αεροπλάνο. Το αεροπλάνο δυστυχώς πέφτει στο πυκνό δάσος κι όλοι χάνουν την ελπίδα να βρουν ζωντανή την κοπέλα εκτός από τον Σεζάρ και τον Σεμπαστιάν. Προτού όμως η ιστορία φθάσει στο αίσιό της τέλος, ο μικρός κι ο σκύλος του, περνούν από χίλιους κινδύνους κι ένα μυστικό που θα αλλάξει τη ζωή τους… Οι περιπέτειες των ηρώων δεν στερούνται ούτε ευρηματικότητας ούτε σουσπάνς. Αλλά ο Αμερικανός σκηνοθέτης δίνει στην νέα αυτή περιπέτεια μια όψη παράδοξα τεχνητή με το αποτέλεσμα να είναι τόσο απίθανο που αφήνει στο στόμα γεύση πικρή…
Με τους: Φελίξ Μποσουέ, Τσεκί Καριό, Τιερί Νεβίκ, Μαργκό Σατελιέ, κ.α
Παραγωγή: Γαλλία (2015)
Αποστειρωμένη εκδοχή και άχρηστα σύνθετη η προσέγγιση του σκηνοθέτη Μαρκ Οσμπορν στο απόσταγμα της γαλλικής παιδικής λογοτεχνίας «Ο μικρός πρίγκιπας» του Αντουάν ντε Σεντ Εξιπερί. Κριτική ως προς τις εμμονές της σημερινής κοινωνίας για επιτυχία με κάθε κόστος, η μικρή αυτή ταινία που ταλαντεύεται ανάμεσα σε φιλοσοφικό παραμύθι και αχαλίνωτη περιπέτεια, υπενθυμίζει πόσο είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να ονειρευόμαστε κρατώντας ζωντανή την αθωότητα. Ταινία κινουμένων σχεδίων, που στο ταξίδι της νοσταλγικής διασκευής του θρυλικού βιβλίου βασίζεται σε δυο αφηγηματικές γραμμές και εναλλάσσει το κλασικό σχέδιο και το stop – motion, διάφορες τεχνικές και οπτικές εκπλήξεις. Η οπτική ποίηση, ωστόσο, αντιτίθεται στη σύνθεση της κύριας πλοκής της ταινίας, της οποίας επιπλέον γίνεται θύμα, στο τελευταίο μέρος, λόγω απίθανων ανατροπών.
Στην ταινία, όπου οι περιπέτειες του μικρού πρίγκιπα εμφανίζονται ελλειπτικές, σχεδόν διακοσμητικές, λείπει ο σωστός τόνος. Κάποιες μετρημένες στα δάκτυλα στιγμές είναι πραγματικά όμορφες, ιδιαίτερα εκεί που η εικονογράφηση ξαναγίνεται χειροποίητη, κάποιες λιγοστές ακουαρέλες του συγγραφέα που κρύβουν αυθεντική φρεσκάδα, οι περισσότερες όμως στιγμές βρίσκονται κοντά στο αποτρόπαιο. Η ταινία είναι αμφισβητήσιμη, τόσο για την ιστορία της, που είναι παράγωγο της παγκοσμιοποιημένης ανοησίας, όσο για το ότι δε μένει τίποτα από το βιβλίο… Το ουσιαστικό καμιά φορά είναι αόρατο και δε χρειάζεται διευκρινίσεις, συναισθηματικούς διαλόγους και σεναριακά κόλπα…
Παραγωγή: Γαλλία (2015)
