Σε λίγες μέρες ξεκινούν οι εκδηλώσεις των «Πρέσπειων 2018», που περιλαμβάνουν σημαντικές συναυλίες, με τη συμμετοχή σπουδαίων Ελλήνων καλλιτεχνών.
Ξεχωρίζει η συναυλία που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 24 Αυγούστου στις 20.30 στον Άγιο Αχίλλειο και είναι αφιερωμένη στον ποιητή Γιάννη Ρίτσο.
Στη συναυλία θα παρευρεθεί και ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας.
Ο Γιώργος Νταλάρας θα ερμηνεύσει τη «Ρωμιοσύνη», τα «Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας» και τραγούδια του Μάνου Ελευθερίου. Αφηγητής ο Γιώργος Κιμούλης. Συμμετέχει η μεικτή χορωδία «Αμύντας» Αμυνταίου, υπό τη διεύθυνση της Ξένιας Τσαβκοπούλου.
«Αυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό…», «Όλοι διψάνε», «Όταν σφίγγουν το χέρι», «Θα σημάνουν οι καμπάνες»… Τραγούδια που υμνούν και συντροφεύουν τους αγώνες μας. Η «Ρωμιοσύνη» γράφτηκε από τον ποιητή στο διάστημα 1945-1947. Το σπουδαίο αυτό έργο μελοποιήθηκε από τον Μ. Θεοδωράκη το 1966, «μονορούφι» μετά από ξυλοδαρμό του από την Ασφάλεια. «Τη «Ρωμιοσύνη» μού την είχαν φέρει στο σπίτι γυναίκες κρατουμένων πολλά χρόνια πριν. Είχαν περάσει πρώτα από τον Ρίτσο, που διάλεξε ο ίδιος τα αποσπάσματα από τη «Δοκιμασία», για να μου τα εμπιστευθεί. Όμως, τα χειρόγραφα σκεπάστηκαν από άλλα. Χάθηκαν. Ξεχάστηκαν. Ώσπου εκείνη ακριβώς τη στιγμή, κάποιο χέρι (σ.σ. Γιορτή των Φώτων του 1966) τα ανέσυρε και τα ακούμπησε στο πιάνο…». Και σημειώνει ο Μ. Θεοδωράκης για τον Γ. Ρίτσο: «Ποτέ άλλοτε δεν τον είδα τόσο χαρούμενο, τόσο συγκλονισμένο, όσο τη μέρα που στο «Κεντρικόν», που ήταν γεμάτο με αντιστασιακούς, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης τραγούδησε τη «Ρωμιοσύνη»».
Μέσα σε μια μέρα, στις 16 Σεπτέμβρη του 1968, ο εξόριστος Γιάννης Ρίτσος, στο Παρθένι της Λέρου, γράφει τα δεκαέξι από τα «Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας». Το χρονικό του έργου περιγράφει ο ίδιος ο Γ. Ρίτσος, το 1973: «Τα «Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας», εκτός απ’ το 16 και 17, γράφτηκαν σε μια μέρα -στις 16 του Σεπτέμβρη του 1968- στο Παρθένι της Λέρου, ύστερα από μήνυμα του Μίκη Θεοδωράκη με την παράκληση να μελοποιήσει κάτι δικό μου ανέκδοτο. Τα ξαναδούλεψα στο Καρλόβασι της Σάμου το Νοέμβρη του 1969. Το 16 και 17 γράφτηκαν την Πρωτομαγιά του 1970. Το 7 αλλάχτηκε ριζικά το Γενάρη του 1973. Δε σκόπευα να δημοσιεύσω τα «Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα» κι είχα ζητήσει να μη μεταφραστούν και εκδοθούν, παρά μόνο να τραγουδηθούν. Αλλά να που τα περισσότερα δημοσιεύτηκαν κιόλας σε διάφορα ντόπια και ξένα περιοδικά και έχουν γίνει δύο γαλλικές μεταφράσεις (…) και δεν ξέρω σε πόσες άλλες γλώσσες…». Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε στις 17 Γενάρη 1973 στο «Άλμπερτ Χολ» του Λονδίνου, ενώ η πρώτη ηχογράφησή του έγινε στο Παρίσι το 1973, με ερμηνευτές τους Μαρία Φαραντούρη, Πέτρο Πανδή, Αφροδίτη Μάνου και Αχιλλέα Κωστούλη. Παράλληλα ηχογραφήθηκε και στην Ελλάδα, κρυφά κατά τη διάρκεια της χούντας, με τον Γιώργο Νταλάρα και την Άννα Βίσση.
Το υπόλοιπο καλλιτεχνικό πρόγραμμα έχει ως εξής:
– Την Πέμπτη 23 Αυγούστου, στις 20.30 στο Δημοτικό Σχολείο Μελίτης, η λαϊκή ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης», μαζί με τον Μανώλη Λιδάκη και την Σοφία Παπάζογλου, θα αποδώσουν μερικά από τα πιο ωραία τραγούδια του συνθέτη.
– Το Σάββατο 25 Αυγούστου, στις 21.00 στο Νέο Πάρκο Φλώρινας, θα πραγματοποιηθεί αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη. Ο χορωδιακός και λυρικός Μίκης Θεοδωράκης από τη Συμφωνική Μαντολινάτα Ελλάδος, τη Μεικτή Χορωδία Θεσσαλονίκης σε διδασκαλία Μαίρης Κωνσταντινίδου και τη χορωδία «Αμύντας» Αμυνταίου. Ενορχήστρωση, μουσική διεύθυνση: Παναγής Μπαρμπάτης. Συμμετέχουν οι διακεκριμένοι λυρικοί καλλιτέχνες: Αντώνης Κορωναίος (τενόρος), Ελένη Δάβου (μέτζο σοπράνο), Παντελής Κοντός (βαρύτονος), Ελένη Βουδουράκη (σοπράνο).
– Την Κυριακή 26 Αυγούστου, στις 21.00 στο Νέο Πάρκο Φλώρινας, θα πραγματοποιηθεί συναυλία του Σταύρου Ξαρχάκου με την Άλκηστη Πρωτοψάλτη.