Η μάχη που δόθηκε από το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα ενάντια στο νέο γύρο της αντιλαϊκής επίθεσης, ενάντια στο χτύπημα του απεργιακού δικαιώματος και τα άλλα αντεργατικά μέτρα που περιλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο που ψήφισε η κυβέρνηση, έδωσε πλούσια πείρα, συμπεράσματα και στοιχεία ιδιαίτερα χρήσιμα για τη συνέχεια της πάλης.
Με αυτήν ακριβώς την έννοια, είναι πολύ σημαντικό η πείρα αυτή να συζητηθεί πλατιά μέσα στους κλάδους και τους χώρους δουλειάς, όχι ως ένας τυπικός απολογισμός κάποιου «κύκλου που έκλεισε», αλλά ως εφόδιο στη συνεχή προσπάθεια για την ανασύνταξη του κινήματος, για την παραπέρα άνοδο των αγώνων και της συμμετοχής των εργαζομένων, για την αλλαγή του συσχετισμού δυνάμεων, για να δημιουργούνται οι προϋποθέσεις να περάσουν οι εργαζόμενοι στην αντεπίθεση.
Επεσε στο κενό η προσπάθειά τους να περάσουν τα μέτρα «νύχτα»
Ενα ιδιαίτερο σημαντικό κέρδος από τη μάχη που δόθηκε είναι ότι δεν πέρασε η προσπάθεια της κυβέρνησης και όλων των υπόλοιπων αστικών επιτελείων να περάσουν τα μέτρα «νύχτα», χωρίς αντιστάσεις, μέσα σε ένα κλίμα «μουγκαμάρας» ή ακόμα και νομιμοποίησής τους στις λαϊκές συνειδήσεις.
Κόντρα στην κυβέρνηση που προώθησε τα αντεργατικά μέτρα, στη ΝΔ που πλειοδότησε στην επίθεση, στις δυνάμεις του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού που έπαιξαν ρόλο ανοιχτής απεργοσπασίας, αποτελεί σημαντικό κέρδος το γεγονός ότι με την έγκαιρη και οργανωμένη παρέμβαση του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος, με τις πολύμορφες κινητοποιήσεις του, όπως και συνολικότερα με την παρέμβασή του μέσα στους χώρους δουλειάς, η οποία ακούμπησε ακόμα μεγαλύτερα τμήματα εργαζομένων, δόθηκε απάντηση, μπήκε στο επίκεντρο η συζήτηση για το χτύπημα στο απεργιακό δικαίωμα, για την επέκταση των πλειστηριασμών, για τα υπόλοιπα αντιλαϊκά μέτρα που προωθήθηκαν κατ’ απαίτηση του κεφαλαίου.
Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το θέμα του απεργιακού δικαιώματος, η θετική αυτή εξέλιξη έχει μεγάλη σημασία, αφού η προπαγάνδα της κυβέρνησης και όλων των επιτελείων του συστήματος «πατούσε» πάνω στην υποχώρηση του κινήματος, αξιοποιούσε τις συνέπειες από τον διαχρονικά εκφυλιστικό ρόλο του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού.
Η πίεση που άσκησαν οι κινητοποιήσεις και το κλίμα καταδίκης που διαμορφώθηκε, αποτυπώθηκε ανάγλυφα στην αλλαγή τακτικής στην κυβερνητική προπαγάνδα: Ενώ ξεκίνησαν μιλώντας για «το πρώτο κλείσιμο αξιολόγησης χωρίς νέα μέτρα», για «πολυνομοσχέδιο που έχει περισσότερα θετικά παρά αρνητικά», το πήγαν στη συνέχεια στα γνωστά περί «απαίτησης των δανειστών στην οποία αναγκάστηκε η κυβέρνηση να κάνει έναν συμβιβασμό», για να το γυρίσουν τελικά στο ακόμα πιο κλασικό: «Εντάξει, δεν είναι αυτό που θα θέλαμε, αλλά για σκεφτείτε τι θα γινόταν αν ήταν κυβέρνηση η ΝΔ»…
Εξίσου χαρακτηριστική της ενόχλησης των αστικών επιτελείων είναι και η πολύμορφη ένταση της επίθεσης στο ΠΑΜΕ, στα ταξικά συνδικάτα: Από την προσπάθεια να απαξιώσουν τις εργατικές κινητοποιήσεις, παρουσιάζοντάς τες σαν ένα «επικοινωνιακό σόου» ή σαν μια διαμάχη διαφόρων ομάδων για την «αρχηγία του πεζοδρομίου», μέχρι το αναμάσημα των γνωστών επιθέσεων περί «ανομίας», «βανδαλισμών» κ.λπ., όπως και τη γνωστή λάσπη ότι τάχα «οι απεργίες σε Pirelli, Ελληνική Χαλυβουργία έκλεισαν τα εργοστάσια», την οποία αναπαρήγαγαν από την «Αυγή» μέχρι τη Χρυσή Αυγή…
Οι δυνατότητες που υπάρχουν για το ταξικό εργατικό κίνημα να απαντά επιθετικά, να επιδρά σε ευρύτερα τμήματα εργαζομένων, ακόμα και σε ζητήματα που δουλεύονται χρόνια και συστηματικά από την αστική προπαγάνδα, επιβεβαιώθηκαν και απ’ αυτόν τον γύρο των κινητοποιήσεων.
Να φτάσει παντού η συζήτηση για το ρόλο του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού
Στοιχείο που οπωσδήποτε ξεχωρίζει από την πείρα αυτής της μάχης είναι το ακόμα μεγαλύτερο ξεμπρόστιασμα του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού, όλων αυτών των δυνάμεων που τόσο στη διοίκηση της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ, όσο και σε Ομοσπονδίες, Εργατικά Κέντρα και σωματεία, έκαναν ό,τι μπορούσαν για να μην κουνηθεί φύλλο, χωρίς βέβαια να τα καταφέρουν.
Με ξεκάθαρη εντολή και αποστολή από τη μεγαλοεργοδοσία, χρησιμοποιώντας προκλητικά επιχειρήματα, αρνήθηκαν πεισματικά την προκήρυξη πανεργατικής πανελλαδικής απεργίας ενάντια στο χτύπημα στη μεγαλύτερη κατάκτηση της εργατικής τάξης, το δικαίωμα στην απεργία. Οταν οι ταξικές συνδικαλιστικές οργανώσεις προχώρησαν μπροστά, οργανώνοντας απεργιακή απάντηση και πολύμορφες κινητοποιήσεις, άλλαξαν τακτική, επιχείρησαν να μαζέψουν τα ασυμμάζευτα και να δημιουργήσουν σύγχυση, εξαγγέλλοντας αόριστα στάσεις εργασίας και συγκεντρώσεις που δεν προσδιόριζαν μέχρι την τελευταία στιγμή, διασπείροντας τις όποιες κινητοποιήσεις σε διαφορετικές ημερομηνίες, στην προσπάθειά τους να μην εκφραστεί ενιαίο απεργιακό μέτωπο. Η γύμνια τους αποτυπώθηκε για μια ακόμα φορά στα σκορποχώρια που εμφάνισαν σε όσες συγκεντρώσεις κάλεσαν τελευταία στιγμή.
Η αποκάλυψη του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού που σήκωσαν με επιτυχία οι ταξικές δυνάμεις μέσα στη διάρκεια της μάχης πρέπει να συνεχιστεί, η συζήτηση αυτή για το ρόλο ανοιχτής απεργοσπασίας που έπαιξε πρέπει να ανοίξει μέσα σε κάθε χώρο δουλειάς. Μαζί με το κάλεσμα σε κάθε τίμιο συνδικαλιστή, σε κάθε εργαζόμενο να απεγκλωβιστεί από αυτές τις δυνάμεις, είναι ανάγκη να δυναμώσουν η συζήτηση και η δράση για την αλλαγή των συσχετισμών, την παραπέρα ενίσχυση και τη διεύρυνση του ΠΑΜΕ.
Τα θετικά αποτελέσματα δεν ήρθαν από το πουθενά
Ολα αυτά τα θετικά στοιχεία της μάχης που δόθηκε, δεν ήταν αποτέλεσμα που ήρθε από το πουθενά. Επαιξε καθοριστικό ρόλο η έγκαιρη προετοιμασία όλο το προηγούμενο διάστημα από το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα: Ηδη από το Σεπτέμβρη για παράδειγμα, μπροστά στη ΔΕΘ, το ΠΑΜΕ οργάνωσε εκδήλωση με θέμα «Κάτω τα χέρια από το δικαίωμα στην απεργία, τη συλλογική πάλη και δράση, την οργάνωση των εργαζομένων», τα υλικά της οποίας κυκλοφόρησαν σε ειδική έκδοση για τα συνδικάτα.
Η προετοιμασία αυτή δεν έμεινε μόνο στο επίπεδο κάποιων κεντρικών παρεμβάσεων, αλλά έγινε προσπάθεια να γίνει υπόθεση των ίδιων των σωματείων: Με συνεδριάσεις οργάνων, ενημέρωση των εργαζομένων, υιοθέτηση ψηφίσματος για την υπεράσπιση του απεργιακού δικαιώματος, αποφάσεις και προετοιμασία για την πραγματοποίηση απεργίας όποτε η κυβέρνηση αποφάσιζε να φέρει τα νέα αντιλαϊκά μέτρα στη Βουλή. Δεν είναι τυχαίο ότι εκεί που προχώρησε αυτός ο τρόπος δουλειάς, καταγράφηκαν και καλύτερα αποτελέσματα στην απεργία και τις κινητοποιήσεις.
Πατώντας πάνω σε μια τέτοια βάση, μπόρεσε το ταξικό κίνημα να δείξει τέτοια αντανακλαστικά, οργανώνοντας άμεση απάντηση όταν η κυβέρνηση πήγε να ψηφίσει «στα μουλωχτά» την αντιαπεργιακή διάταξη, αναγκάζοντάς την να καταφύγει σε ελιγμούς.
Πάνω στη βάση αυτής της προετοιμασίας, το ΠΑΜΕ, οι Ομοσπονδίες, τα Εργατικά Κέντρα και τα σωματεία που συσπειρώνονται σε αυτό, μπόρεσαν να απαντήσουν στο απεργοσπαστικό σχέδιο του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού, να οργανώσουν απεργιακή κινητοποίηση, να μπουν μπροστά με ένα πλούσιο πρόγραμμα δράσης, που αξιοποίησε πολλές μορφές πάλης.
Οι κινητοποιήσεις αυτής της περιόδου ήταν συνέχεια των πρωτοβουλιών όλου του προηγούμενου διαστήματος, μεταξύ άλλων με τις κινητοποιήσεις απέναντι στα «αναπτυξιακά συνέδρια» που έστηναν η κυβέρνηση και στελέχη των άλλων αστικών κομμάτων, πουλώντας το παραμύθι της «δίκαιης ανάπτυξης», αλλά και με την ίδια την απεργία στις 14 Δεκέμβρη, όπου μπορεί να υπήρχε τυπική απόφαση από τη ΓΣΕΕ και την ΑΔΕΔΥ, ωστόσο και πάλι η οργάνωσή της ήταν υπόθεση των ταξικών δυνάμεων.
Συνεχίζουμε!
Στην οργάνωση της πάλης το επόμενο διάστημα, απέναντι στην επίθεση κυβέρνησης – κεφαλαίου – ΕΕ, κομβικό εφόδιο θα αποτελέσει η πλατιά συζήτηση όλης αυτής της πείρας, η ανατροφοδότηση των συμπερασμάτων από την ίδια αυτήν τη συζήτηση με τους εργαζόμενους μέσα σε χώρους δουλειάς: Με ανάδειξη όλων των θετικών στοιχείων και των δυνατοτήτων, αλλά και χωρίς να κρυφτούν αδυναμίες, ανομοιομορφίες, ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν.
Είναι ανάγκη να συνεχιστεί με ιδιαίτερη έμφαση η συζήτηση με τους εργαζόμενους για τον ταξικό χαρακτήρα των αντεργατικών μέτρων. Ειδικά για τις αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο, να αναδεικνύεται ότι στόχος τους είναι ο ασφυκτικός έλεγχος των συνδικάτων από το κράτος και την εργοδοσία, η αποφασιστική ενίσχυση του ήδη ισχύοντος αντεργατικού νομικού πλαισίου, με βάση το οποίο τα αστικά δικαστήρια και η εργοδοσία παρεμβαίνουν στη λειτουργία των εργατικών συνδικάτων, στον τρόπο με τον οποίο οι εργαζόμενοι λαμβάνουν τις αποφάσεις τους, στις μορφές πάλης που «επιτρέπεται» να κηρύξουν, ακόμα και στο ίδιο το περιεχόμενο των αιτημάτων τους. Είναι ψέμα ότι με την αντιαπεργιακή διάταξη που ψηφίστηκε «κλείνει οριστικά το ζήτημα του συνδικαλιστικού νόμου»: Στην πραγματικότητα αυτό που κάνει είναι να ανοίγει δρόμο για το συνολικό ξήλωμα του απεργιακού δικαιώματος.
Η «δίκαιη ανάπτυξη» για την οποία μιλάνε προϋποθέτει ένταση της εκμετάλλευσης, γι’ αυτό παίρνουν τα μέτρα τους προληπτικά: Γι’ αυτό ήδη ο ΣΕΒ χαιρέτισε ως «οριακή θετική μεταβολή»την αντιαπεργιακή διάταξη που ψήφισε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, σπεύδοντας να επισημάνει ότι «απαιτείται συνολική επανεξέταση του συνδικαλιστικού νόμου». Γι’ αυτό η ΝΔ πλειοδότησε για τις αντεργατικές ρυθμίσεις, διευκολύνοντας την κυβέρνηση να παίξει το παιχνίδι του μικρότερου κακού και συμβάλλοντας στο στρώσιμο του εδάφους για τα επόμενα χτυπήματα. Γι’ αυτό επίσης η κυβέρνηση στο πλαίσιο του «συμπληρωματικού μνημονίου» έχει ήδη δεσμευτεί στους «εταίρους» για τα νέα αντεργατικά μέτρα, όπως η «κωδικοποίηση της εργατικής νομοθεσίας», η μονιμοποίηση δηλαδή όλων των αντεργατικών νόμων των τελευταίων ετών, καθώς και το νέο χτύπημα στο δικαίωμα των σωματείων και των Ομοσπονδιών να υπογράφουν Συλλογικές Συμβάσεις, με πρόσχημα τη λεγόμενη «αντιπροσωπευτικότητά» τους.
Ενόψει αυτής της επίθεσης, μάλιστα, κυβέρνηση – ΣΕΒ – ΓΣΕΕ – αστικά ΜΜΕ ανοίγουν ήδη τη συζήτηση για το «μέλλον του συνδικαλιστικού κινήματος», ψάχνουν τρόπους να «φρεσκάρουν» τους «κοινωνικούς διαλόγους», να προωθήσουν την ακόμα μεγαλύτερη προσαρμογή του συνδικαλιστικού κινήματος στις ανάγκες του κεφαλαίου. Απέναντι σε αυτήν την προσπάθεια, είναι ακόμα πιο επιτακτική ανάγκη να αντιπαρατεθεί από τις ταξικές δυνάμεις η ένταση της δράσης για την ανασύνταξη του κινήματος, με σχέδιο σε κάθε κλάδο, με έμφαση στην ίδια την ζωντανή και μαζική συμμετοχή των εργαζομένων σε Γενικές Συνελεύσεις, σε μαζικές συλλογικές διαδικασίες: Οχι σαν κάποια προσαρμογή στα νέα εμπόδια που πρόσθεσε στις Γενικές Συνελεύσεις η αντιαπεργιακή διάταξη, αλλά γιατί αυτό αποτελεί βασικό στοιχείο για την ανασύνταξη, την είσοδο νέων δυνάμεων στην πάλη, την αλλαγή συσχετισμών.
Με αιχμή τα αιτήματα των κινητοποιήσεων του προηγούμενου διαστήματος, το ολοκληρωμένο πλαίσιο πάλης που καταθέτει το ταξικό κίνημα, ξεχωρίζουν και για τη συνέχεια δύο βασικά μέτωπα:
— Η πάλη για υπογραφή Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης, βασικό μισθό 751 ευρώ και επαναφορά των κλαδικών Συλλογικών Συμβάσεων. Η πρωτοβουλία που στήριξαν πάνω από 530 συνδικαλιστικές οργανώσεις για τις ΣΣΕ αποτελεί σημαντικό εφόδιο στην πάλη, οι αγώνες σε χώρους όπως η Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη, τα μεγάλα εργοτάξια στις Κατασκευές, δείχνουν τις δυνατότητες το κεντρικό μέτωπο για αυτό το θέμα να συνδυάζεται με διεκδικητικό αγώνα και κατά κλάδο, κατά εργασιακό χώρο.
— Ο αγώνας ενάντια στους πλειστηριασμούς και τις κατασχέσεις σε βάρος εργατικών – λαϊκών νοικοκυριών. Απέναντι στο ανελέητο κυνήγι και τους εντεινόμενους εκβιασμούς από τις τράπεζες και το αστικό κράτος, οι εργαζόμενοι, οι αυτοαπασχολούμενοι και οι μικρομεσαίοι αγρότες πρέπει να αντιπαραθέσουν την κοινή δράση τους για την προστασία της λαϊκής κατοικίας και περιουσίας.